Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu đang gặp khó khăn khi thông quan hàng hóa sang các thị trường, đặc biệt là châu Âu (EU), do vướng mắc trong việc xin cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sản phẩm có nguồn gốc thực vật. Sự chậm trễ trong quá trình cấp giấy chứng nhận đã gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến tiến độ hợp đồng và tài chính của các doanh nghiệp.
Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam (VPSA) cho biết, từ ngày 1-7, việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đã chuyển sang các cơ quan cấp tỉnh theo quy định của Thông tư số 12/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Tuy nhiên, quy định mới này không kế thừa đầy đủ các hướng dẫn từ Thông tư 44/2018, dẫn đến sự lúng túng và chậm trễ trong quá trình cấp giấy chứng nhận. Điều này đặc biệt gây khó khăn cho các doanh nghiệp xuất khẩu, khiến hàng hóa không thể thông quan kịp thời.
Trước những khó khăn này, Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam đã gửi kiến nghị tới Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đề nghị xem xét và đưa ra giải pháp kịp thời, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết các vướng mắc. Không riêng gì ngành hàng gia vị, xuất khẩu thanh long sang EU cũng đang vướng mắc tương tự.
Ông Huỳnh Cảnh, Chủ tịch Hiệp hội thanh long Bình Thuận (tỉnh Lâm Đồng), cho biết nhiều lô hàng thanh long xuất khẩu sang EU chưa có đơn vị cấp chứng thư để xuất khẩu. Phía thị trường châu Âu yêu cầu phải thực hiện lại quy trình cấp chứng thư do cơ quan nhà nước cấp. Sở An toàn thực phẩm TP.HCM đã có văn bản gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường, kiến nghị Bộ sớm ban hành quy định hồ sơ, thủ tục cấp giấy chứng nhận theo yêu cầu của châu Âu.
Đại diện Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho hay, từ ngày 1-7, phía EU yêu cầu việc cấp chứng thư phải do cơ quan nhà nước cấp. Cục cũng đã có Công văn gửi về phía địa phương đề nghị triển khai việc cấp chứng thư. Việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sản phẩm có nguồn gốc thực vật sang EU đang là một thách thức lớn cho các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam, và các cơ quan chức năng đang nỗ lực tìm giải pháp để hỗ trợ doanh nghiệp.
Hiện tại, các doanh nghiệp xuất khẩu đang chờ đợi những hướng dẫn cụ thể và giải pháp từ các cơ quan chức năng để có thể thực hiện việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sản phẩm có nguồn gốc thực vật sang EU một cách thuận lợi. Việc này không chỉ giúp doanh nghiệp Việt Nam tăng cường năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế mà còn góp phần thúc đẩy xuất khẩu và tăng trưởng kinh tế.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường và các cơ quan liên quan cần sớm có hướng dẫn cụ thể để giúp doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa sang EU không gặp khó khăn do vướng mắc trong cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Cơ quan chức năng cũng cần tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp trong việc đáp ứng các yêu cầu của thị trường nhập khẩu, giúp họ nhanh chóng thích nghi và tuân thủ các quy định mới.
