Trước những tác động của thuế quan Mỹ, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang tích cực lên kế hoạch thích ứng nhằm giảm thiểu rủi ro. Một trong những hướng đi được ưu tiên hàng đầu là tìm kiếm thị trường mới, đặc biệt là trong nhóm xuất khẩu. Theo báo cáo của Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV), có hơn 51,6% doanh nghiệp xuất khẩu đang lên kế hoạch tìm kiếm thị trường mới để ứng phó với rủi ro thuế quan. Điều này cũng được các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh trong nước chú trọng, với 34,9% lựa chọn này.
Bên cạnh việc tìm kiếm thị trường mới, các doanh nghiệp cũng có xu hướng tăng cường nội địa hóa chuỗi sản xuất và tìm kiếm thị trường nguyên liệu đầu vào từ các đối tác khác. Các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo, dịch vụ, nông-lâm và thủy sản đang ưu tiên tìm kiếm thị trường ngoài Mỹ. Trong khi đó, các công ty xây dựng có xu hướng chờ đợi và tập trung nhiều hơn vào giải pháp nội địa hóa chuỗi sản xuất.
Từ tháng 4, một số doanh nghiệp như SK Foods đã lập kế hoạch chuyển dịch thị trường xuất khẩu sang các nước như EU, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore và UAE. Các doanh nghiệp các ngành cho rằng họ chịu tác động khá nghiêm trọng từ chính sách thuế đối ứng của Mỹ. Việt Nam có lợi thế đa dạng thị trường với 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) với hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ, cùng 70 cơ chế hợp tác song phương.
Để tạo thuận lợi cho việc tìm kiếm thị trường mới, các doanh nghiệp kiến nghị Chính phủ đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng đàm phán FTA với các nước tiềm năng khác. Việc phát triển công nghiệp phụ trợ trong nước cũng là điều cần thiết, qua đó giảm sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu và linh kiện nhập khẩu. Họ cũng khuyến nghị các cơ chế hỗ trợ cho hoạt động dịch chuyển chuỗi cung ứng hoặc mở rộng thị trường xuất khẩu ngoài Mỹ và Trung Quốc.
Nhìn chung, các doanh nghiệp Việt Nam đang chủ động thích ứng với những thay đổi trong chính sách thuế quan của Mỹ. Việc tìm kiếm thị trường mới và tăng cường nội địa hóa chuỗi sản xuất là những hướng đi quan trọng để giảm thiểu rủi ro và tận dụng các cơ hội mới. Với sự hỗ trợ từ Chính phủ và các cơ quan liên quan, các doanh nghiệp Việt Nam có thể tiếp tục phát triển và hội nhập sâu vào kinh tế toàn cầu.