Trong những năm gần đây, một hiện tượng đang trở nên phổ biến ở các thành phố lớn là người trẻ ngày càng ít ăn các món ăn truyền thống như phở, bún chả…, trong khi các chuỗi ăn uống ngoại quốc như lẩu băng chuyền, bò nướng lại thu hút đông đảo giới trẻ. Điều này đặt ra một câu hỏi về nguyên nhân dẫn đến sự chênh lệch này.
Gần đây, tôi có dịp đến một tiệm phở quen trên con con phố nhỏ, nơi đã tồn tại gần 30 năm. Quán nổi tiếng với nước dùng ninh xương trong 8 tiếng và miếng nạm gầu ăn một lần là ghiền. Tuy nhiên, sau nhiều lần ngồi ăn, tôi nhận ra một điều kỳ lạ: hầu hết khách ra vào đều ngoài 40. Trong khi đó, các quán trà sữa, quán thức ăn nhanh, gà rán, lẩu băng chuyền… lại chật kín sinh viên, nhân viên văn phòng trẻ hơn.
Một trong những lý do chính là đời sống đô thị, với guồng quay nhanh và sự tiện lợi làm chuẩn mực, khiến bữa sáng trở thành một phần của cuộc đua thời gian. Từ góc độ người bán, nhiều quán phở cũng không còn mặn mà với giới trẻ. Một bác chủ quán nói: ‘Tụi nhỏ lâu thật lâu mới đến ăn, giờ người già mới chịu ngồi lại ăn phở’. Phở, theo cách vận hành của nhiều hàng quán hiện nay, mặc định là món ăn của thế hệ đi trước.
Nhưng điều đáng nói hơn là sự đứt gãy. Phở không chỉ là món ăn, nó còn là biểu tượng. Nếu phở muốn tồn tại không chỉ như một biểu tượng hoài niệm, thì chính những người làm phở nói riêng và các món ăn truyền thống khác cần nhìn nhận lại cách đối thoại với thế hệ mới. Làm thế nào để các món ăn truyền thống như phở, bún chả… có thể tiếp cận và thu hút thế hệ trẻ là một thách thức cần được giải quyết.
Thế hệ trẻ ngày nay có xu hướng tìm kiếm những trải nghiệm mới mẻ và tiện lợi. Các chuỗi ăn uống ngoại quốc như lẩu băng chuyền, bò nướng đã tận dụng được lợi thế này để thu hút giới trẻ. Trong khi đó, các món ăn truyền thống như phở, bún chả… vẫn giữ nguyên cách phục vụ và hương vị truyền thống, không có nhiều đổi mới để thu hút thế hệ trẻ.
Để giải quyết vấn đề này, các chủ quán và người làm phở cần phải có cái nhìn mới mẻ và sáng tạo. Họ cần phải tìm hiểu về nhu cầu và sở thích của thế hệ trẻ, từ đó đổi mới cách phục vụ và hương vị của các món ăn truyền thống. Chỉ có như vậy, các món ăn truyền thống như phở, bún chả… mới có thể tiếp tục tồn tại và phát triển trong thời đại hiện nay.
