Trong những năm gần đây, xu hướng tiêu dùng xanh và sản xuất bền vững đã trở thành một phần quan trọng trong cuộc sống hàng ngày tại Việt Nam. Sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp và người tiêu dùng đã góp phần làm giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Các siêu thị lớn như WinMart, Fujimart, Go!, Co.opmart, LOTTE Mart… đã chuyển sang sử dụng bao bì thân thiện với môi trường, như túi phân hủy sinh học, túi vải và hộp giấy. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu rác thải nhựa mà còn nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về tầm quan trọng của bảo vệ môi trường.
Nhiều doanh nghiệp bán lẻ như AEON, Central Retail và LOTTE Mart đã tiên phong trong việc triển khai các chương trình giảm thiểu túi nilon và rác thải nhựa. AEON Việt Nam đã triển khai sáng kiến giúp khách hàng mượn túi với chi phí thấp và được hoàn phí khi trả túi. LOTTE Mart cũng đã triển khai chiến dịch LOT giúp giảm thiểu túi nilon và lan tỏa tinh thần tiêu dùng xanh. Sự tham gia của các doanh nghiệp lớn đã tạo ra một làn sóng chuyển đổi sang hướng tiêu dùng bền vững.
Không chỉ các doanh nghiệp lớn, nhiều cửa hàng nhỏ lẻ cũng đã chuyển sang sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường. Nhiều người tiêu dùng đã hình thành thói quen mang theo túi hoặc làn đan bằng mây tre khi đi chợ hoặc mua sắm. Các quán cà phê, nhà hàng và quán ăn cũng đã tham gia hưởng ứng giảm thiểu rác thải nhựa bằng cách thay thế ống hút nhựa bằng ống hút tre, ống hút inox, và túi nilon bằng túi giấy hoặc túi vải. Điều này cho thấy sự chuyển đổi trong thói quen tiêu dùng của người dân đã trở nên rõ ràng.
Tuy nhiên, để phát triển xu hướng tiêu dùng xanh, cần có sự hỗ trợ từ các cơ quan quản lý nhà nước và cơ chế phù hợp. Sản xuất xanh yêu cầu nguồn lực lớn, đặc biệt là trong giai đoạn đầu tư ban đầu, và có thể ảnh hưởng đến chi phí và giá thành sản xuất. Do đó, cần có các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tiếp cận nguồn vốn và nguồn lực để giảm giá thành sản xuất và nâng cao năng lực cạnh tranh.
Sở Công Thương Hà Nội đã triển khai Chương trình hành động quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững, hỗ trợ và hướng dẫn doanh nghiệp trong lĩnh vực phân phối áp dụng các giải pháp về sản xuất sạch hơn và tiết kiệm năng lượng. Chương trình đã giúp giảm 65% bao bì khó phân hủy tại các trung tâm thương mại và siêu thị. Điều này cho thấy sự hỗ trợ từ phía cơ quan quản lý có thể mang lại kết quả tích cực trong việc phát triển xu hướng tiêu dùng xanh.
Để hướng tới các mô hình sản xuất xanh và tiêu dùng bền vững, cần có sự nỗ lực từ phía doanh nghiệp, nhà cung cấp và người tiêu dùng, cùng với sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng và địa phương trong việc khuyến khích các mô hình sản xuất và tiêu dùng xanh. Sự kết hợp và đồng hành của tất cả các bên liên quan sẽ góp phần tạo nên một môi trường sống xanh và bền vững cho tương lai.
