Thực trạng thuốc giả, thực phẩm giả kém chất lượng và quảng cáo sai sự thật đang trở thành vấn đề cấp thiết trên thị trường, gây ra những lo ngại sâu sắc về sức khỏe của cộng đồng. Mặc dù các cơ quan chức năng đã triển khai nhiều biện pháp nhằm kiểm soát và xử lý các vi phạm, việc giải quyết triệt để các vấn đề này vẫn còn nhiều thách thức. Một trong những khó khăn chính đến từ cơ chế hậu kiểm còn hạn chế và sự thiếu đồng bộ trong các quy định pháp luật. Các doanh nghiệp vi phạm thường dễ dàng tái phạm do các chế tài xử phạt còn nhẹ và chưa đủ sức răn đe.
Từ khi Nghị định 15/2018/NĐ-CP được ban hành, nhiều loại dược phẩm và thực phẩm đã chuyển từ giai đoạn tiền kiểm sang hậu kiểm. Tuy nhiên, thực tế đã cho thấy rằng việc áp dụng cơ chế hậu kiểm thuần túy đối với một số nhóm sản phẩm có nguy cơ cao như thực phẩm chức năng, dược liệu, đã bộc lộ nhiều rủi ro. Ông Nguyễn Tiến Đạt, Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Thành phố Hồ Chí Minh, đã chỉ ra một thách thức lớn trong việc kiểm soát chất lượng sản phẩm là việc lấy mẫu kiểm nghiệm và khâu thu hồi hay truy xuất sản phẩm không đạt tiêu chuẩn. Ngoài ra, việc quảng cáo quá công dụng hoặc không chính xác về sản phẩm cũng gây ra nhiều vấn đề.
Theo báo cáo của Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh, trong năm qua, hàng trăm mẫu dược phẩm và thực phẩm đã được lấy để kiểm tra, và đã phát hiện ra nhiều mẫu không đạt tiêu chuẩn. Tuy nhiên, con số này vẫn chưa tương xứng với quy mô thực tế của thị trường. Điều này cho thấy rằng việc kiểm soát chất lượng sản phẩm còn nhiều hạn chế và cần được cải thiện.
Để giải quyết vấn đề này, nhiều chuyên gia và cơ quan chức năng đã đề xuất cần có những giải pháp mạnh mẽ hơn. Ông Nguyễn Tiến Đạt đề xuất cần sớm có định nghĩa rõ ràng về các khái niệm như ‘thuốc giả’, ‘sữa giả’, ‘thực phẩm chức năng giả’ để làm căn cứ xử lý. Ông cũng đề xuất cần bổ sung rõ vai trò của sở vào Luật An toàn thực phẩm để tạo cơ sở pháp lý thống nhất. Những đề xuất này nhằm mục đích hoàn thiện hệ thống pháp luật và nâng cao hiệu quả công tác kiểm soát chất lượng sản phẩm.
Phó Giám đốc Sở Y tế thành phố Nguyễn Hoài Nam cho rằng việc vận hành mô hình chính quyền 2 cấp chính là điểm cộng cho công tác kiểm tra, giám sát cơ sở y tế. Ông cũng đề xuất cần xây dựng thêm quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với thực phẩm để giúp cho việc kiểm tra đúng đối tượng hơn. Những giải pháp này nhằm tăng cường hiệu quả của công tác kiểm soát chất lượng sản phẩm và đảm bảo an toàn cho sức khỏe của cộng đồng.
Đại diện ngành y tế Thành phố Hồ Chí Minh cũng kiến nghị gửi Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, sửa đổi Luật Hình sự theo hướng mở rộng phạm vi áp dụng và tăng khung hình phạt đối với hành vi sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng. Đồng thời, cần bổ sung mức xử phạt đối với hành vi tiếp tay, bao che cho hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân. Những kiến nghị này nhằm mục đích tăng cường chế tài xử phạt và ngăn chặn các hành vi vi phạm.
Nhìn chung, việc kiểm soát chất lượng sản phẩm và quảng cáo trên thị trường đang là một thách thức lớn. Để giải quyết vấn đề này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và việc hoàn thiện hệ thống pháp luật. Những giải pháp mạnh mẽ và đồng bộ là cần thiết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của cộng đồng và nâng cao hiệu quả của công tác kiểm soát chất lượng sản phẩm.
