Trong bối cảnh hiện nay, khi mà vấn đề môi trường đang trở nên ngày càng cấp thiết, kinh tế tuần hoàn đang nổi lên như mộtแนว cách phát triển quan trọng cho các quốc gia và doanh nghiệp trên toàn thế giới. Đây là một mô hình kinh tế hướng tới giảm thiểu chất thải, tối đa hóa việc sử dụng tài nguyên bằng cách tái chế, tái sử dụng, cũng như phục hồi các sản phẩm, vật liệu và tài nguyên trong suốt vòng đời của chúng.
Mô hình kinh tế tuần hoàn có sự khác biệt cơ bản với mô hình kinh tế truyền thống ‘lấy-sản-xuất-vứt bỏ’. Thay vì xem tài nguyên là vô tận và chi phí cho việc xử lý chất thải là không đáng kể, kinh tế tuần hoàn tìm cách khép kín vòng đời sản phẩm, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và hướng tới phát triển bền vững. Qua đó, mô hình này không chỉ giúp giảm thiểu việc lãng phí tài nguyên mà còn giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Một ví dụ điển hình về kinh tế tuần hoàn là mô hình VAC (vườn – ao – chuồng) mà nhiều hộ gia đình ở Việt Nam đã áp dụng. Ông Nguyễn Văn Hà, một nông dân ở xã Hòa Phú, TP. Hà Nội, đã chuyển đổi từ hình thức canh tác thuần túy sang sử dụng phân hữu cơ cho vườn bưởi của mình. Kết quả là vườn bưởi của ông không chỉ đem lại lợi nhuận cao hơn mà còn giúp giảm thiểu việc sử dụng phân hóa học và bảo vệ môi trường. Việc sử dụng phân hữu cơ không chỉ tốt cho đất mà còn giúp cây trồng phát triển khỏe mạnh, giảm thiểu sâu bệnh, từ đó giảm nhu cầu sử dụng thuốc trừ sâu.
Theo anh Đỗ Văn Hoàng, Phó Tổng Giám đốc Công ty Bio Farm Việt Nam, chi phí ban đầu cho việc sử dụng phân hữu cơ có thể cao hơn nhưng sau đó sẽ giảm bớt và mang lại lợi ích lâu dài cho người dân. Chi phí cao hơn ban đầu có thể là rào cản đối với một số hộ gia đình, nhưng lợi ích lâu dài mà nó mang lại như tăng sản lượng, cải thiện chất lượng sản phẩm và bảo vệ môi trường, là những yếu tố quan trọng cần xem xét.
Kinh tế tuần hoàn không chỉ là một khái niệm mà còn là một yêu cầu cần thiết để tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu. Các doanh nghiệp và sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam sắp tới cũng không thể tránh khỏi xu thế này. Việc chuyển đổi sang mô hình kinh tế tuần hoàn giúp doanh nghiệp Việt Nam tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế, đồng thời góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững.
Ông Nguyễn Quang Vinh, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, cho rằng các doanh nghiệp cần nhanh chóng triển khai những mô hình môi trường pháp lý để tạo điều kiện cho doanh nghiệp chuyển đổi sang mô hình kinh tế tuần hoàn. Điều này không chỉ đòi hỏi sự tham gia của các doanh nghiệp mà còn cần sự hỗ trợ từ chính phủ thông qua các chính sách và quy định hỗ trợ.
Tóm lại, kinh tế tuần hoàn là một mô hình phát triển bền vững, hướng tới giảm thiểu chất thải và tối đa hóa việc sử dụng tài nguyên. Đây là một cơ hội cho các doanh nghiệp và quốc gia trên toàn thế giới, bao gồm cả Việt Nam, để chuyển đổi sang một mô hình phát triển mới, đảm bảo cho sự phát triển lâu dài và bền vững. Việc chuyển đổi sang mô hình kinh tế tuần hoàn không chỉ có lợi cho môi trường mà còn mang lại lợi ích kinh tế, giúp tăng cường vị thế của Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu.
