Khả năng tự kỷ (Autism Spectrum Disorder – ASD) là một tình trạng phát triển thần kinh phức tạp, đặc trưng bởi sự khác biệt trong sự phát triển và chức năng của não bộ, ảnh hưởng đến hành vi, giao tiếp và tương tác xã hội. Một khía cạnh ít được biết đến của tự kỷ là tác động của nó đến dáng đi, hoặc cách một người đi bộ. Nghiên cứu gần đây đã làm sáng tỏ các mẫu dáng đi độc đáo của những người mắc tự kỷ, điều này có thể có ý nghĩa quan trọng đối với cuộc sống hàng ngày của họ. Sổ tay Chẩn đoán và Thống kê Rối loạn Tâm thần hiện đã công nhận một ‘dáng đi kỳ lạ’ là một đặc điểm chẩn đoán hỗ trợ của tự kỷ. Sự công nhận này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu và giải quyết sự khác biệt về dáng đi ở những người mắc tự kỷ.
Nghiên cứu đã xác định một số mẫu dáng đi riêng biệt trong số những người tự kỷ, bao gồm đi trên mũi chân (toe-walking), đi khép chân vào (in-toeing) và đi lệch chân ra ngoài (out-toeing). Những sự khác biệt này có thể được quy cho sự khác biệt trong sự phát triển của não bộ, đặc biệt là ở các vùng như hạch nền và tiểu não. Các nghiên cứu cũng đã tiết lộ những khác biệt tinh tế hơn trong dáng đi, bao gồm tốc độ đi bộ chậm hơn, bước đi rộng hơn và thời gian đứng lâu hơn. Những người tự kỷ thể hiện sự thay đổi đáng kể về chiều dài bước đi, tốc độ và nhịp đi bộ. Những khác biệt về dáng đi này thường đi kèm với các khác biệt vận động khác, chẳng hạn như vấn đề cân bằng và phối hợp.
Nguyên nhân của sự khác biệt về dáng đi trong tự kỷ là đa yếu tố và liên quan đến sự phát triển của não bộ, đặc biệt là ở các khu vực chịu trách nhiệm cho việc kiểm soát và phối hợp vận động. Mặc dù một số nhà nghiên cứu đã đề xuất rằng sự khác biệt về dáng đi có thể do sự phát triển chậm trễ, nhưng nghiên cứu chỉ ra rằng những khác biệt này tồn tại trong suốt cuộc đời và có thể trở nên rõ rệt hơn theo tuổi tác.
Các bác sĩ lâm sàng tiếp cận quản lý sự khác biệt về dáng đi một cách cá nhân hóa, tập trung vào các tác động chức năng đối với cuộc sống hàng ngày. Hỗ trợ có thể cần thiết nếu sự khác biệt về dáng đi dẫn đến nguy cơ té ngã tăng cao, khó khăn khi tham gia các hoạt động thể chất hoặc hậu quả về thể chất như căng cơ hoặc đau. Các can thiệp dựa trên cộng đồng, chẳng hạn như các chương trình thể thao hoặc khiêu vũ, có thể trao quyền cho những người tự kỷ phát triển kỹ năng vận động và cải thiện khả năng di chuyển của họ.
Khi nghiên cứu tiếp tục khám phá những phức tạp của dáng đi tự kỷ, điều cần thiết là phải nhận ra tầm quan trọng của việc chấp nhận và hỗ trợ các phong cách di chuyển cá nhân. Bằng cách thúc đẩy các mô hình hỗ trợ dựa trên cộng đồng và hỗ trợ nền tảng cho trẻ em tự kỷ, chúng ta có thể tạo ra một môi trường hòa nhập và trao quyền hơn, cho phép những người mắc tự kỷ phát triển mạnh mẽ. Liên quan đến vấn đề này, có thể tham khảo Autism Society để có thông tin chi tiết hơn về các chương trình hỗ trợ và cách tham gia vào các hoạt động có lợi cho trẻ em và người lớn mắc ASD.
