Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) vừa trình Thủ tướng Chính phủ một báo cáo và xin ý kiến về đề xuất xây dựng chung cư cao tầng để nuôi lợn, một ý tưởng do hai doanh nghiệp là Công ty Cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam và Công ty Cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa đề xuất. Trong báo cáo của mình, Bộ NN&MT đã dẫn chứng một loạt các văn bản pháp lý hiện hành liên quan đến lĩnh vực chăn nuôi, trong đó nhấn mạnh sự khuyến khích đối với các cơ sở chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao và tiên tiến. Mục tiêu chính là nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và đồng thời đảm bảo an toàn sinh học cũng như bảo vệ môi trường.
Chăn nuôi lợn hiện là ngành chủ lực của Việt Nam, đóng góp khoảng 62-65% tổng sản lượng thịt hơi các loại. Tính đến năm 2024, sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng đã đạt gần 5,2 triệu tấn, chiếm 4,3% tổng sản lượng thịt lợn trên toàn cầu và đứng thứ 6 thế giới. Tuy nhiên, trong giai đoạn 2019-2020, ngành chăn nuôi lợn vẫn còn nhiều thách thức, đặc biệt là sự tồn tại của chăn nuôi nhỏ lẻ với các chỉ tiêu kinh tế và kỹ thuật còn thấp. Điều này gây khó khăn trong việc đảm bảo an toàn sinh học và kiểm soát dịch bệnh.
Trước những thách thức trên, việc áp dụng các công nghệ hiện đại trong chăn nuôi được xem là giải pháp quan trọng. Đại dịch tả lợn châu Phi đã gây ra những tổn thất nặng nề cho ngành chăn nuôi lợn, với hơn 9 triệu con lợn bị tiêu hủy và thiệt hại kinh tế lên đến hơn 30.000 tỷ đồng. Sự biến động của giá thịt lợn trong thời gian qua cũng ảnh hưởng trực tiếp đến chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong nước. Do đó, tìm kiếm các giải pháp để nâng cao năng suất và đảm bảo an toàn sinh học trong chăn nuôi lợn là vấn đề cấp thiết.
Hai doanh nghiệp, BAF Việt Nam và Xuân Thiện Thanh Hóa, đã đề xuất triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng. BAF Việt Nam đề xuất dự án tổ hợp trại chăn nuôi lợn 6 tầng thông minh tại Tây Ninh với quy mô 64.000 lợn nái sinh sản, sản xuất 1,6 triệu lợn thương phẩm mỗi năm. Dự án này có tổng mức đầu tư ước tính hơn 12.000 tỷ đồng.
Bộ NN&MT cho biết đã nghiên cứu mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Trung Quốc, nơi có hơn 2.000 mô hình tương tự, trong gần 4.500 tòa nhà cao tầng nuôi lợn. Mô hình này áp dụng công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ Blockchain, hệ thống giám sát bằng cảm biến và thu thập dữ liệu hình ảnh và âm thanh của từng cá thể lợn theo thời gian thực. Những công nghệ này giúp phân tích và cảnh báo sớm dịch bệnh, nâng cao hiệu quả chăn nuôi.
Mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng có nhiều ưu điểm nổi trội so với phương pháp chăn nuôi truyền thống. An toàn sinh học và an toàn dịch bệnh được nâng cao nhờ hệ thống xử lý nước thải, chất thải và khí thải thông minh. Ngoài ra, mô hình này còn tiết kiệm diện tích đất và hạ tầng dùng chung, rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng và tăng hiệu quả sử dụng đất lên đến 4,3 lần. Số lượng nhân công cần thiết cũng giảm, khi một người có thể giám sát tới 2.000 con lợn.
Trước những lợi ích tiềm năng của mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng, Bộ NN&MT đang xin ý kiến của Thủ tướng và Phó Thủ tướng Chính phủ về việc triển khai mô hình này tại Việt Nam. Mục tiêu là nhằm giải quyết các thách thức về an ninh lương thực, an toàn dịch bệnh và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi lợn, đóng góp vào sự phát triển bền vững của ngành chăn nuôi.
