Người bệnh sỏi thận cần đặc biệt quan tâm đến chế độ ăn uống hàng ngày để giảm nguy cơ hình thành sỏi. Một trong những khuyến cáo quan trọng là hạn chế tiêu thụ thực phẩm giàu oxalat. Oxalat là một chất có thể kết hợp với canxi trong nước tiểu, tạo thành sỏi canxi oxalat, một loại sỏi phổ biến trong đường tiết niệu.
Các loại rau chứa oxalat cao mà người bệnh sỏi thận nên hạn chế bao gồm rau chân vịt, cần tây, củ dền. Mặc dù các loại rau củ này cung cấp chất xơ, vitamin và khoáng chất quan trọng cho cơ thể, việc tiêu thụ chúng với số lượng lớn có thể tăng nguy cơ hình thành sỏi. ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng, Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome, cho biết rằng tiêu thụ thực phẩm chứa oxalat không trực tiếp dẫn đến sỏi thận, nhưng đối với người có tiền sử hoặc nguy cơ cao, việc kiểm soát lượng oxalat nạp vào là rất quan trọng để giảm nguy cơ tái phát.
Chế độ ăn uống đa dạng và cân đối là chìa khóa để giảm nguy cơ sỏi thận. Người bệnh không cần thiết phải loại bỏ hoàn toàn các loại rau củ giàu oxalat mà nên xây dựng thực đơn cân đối, kết hợp với các loại thực phẩm khác. Lưu ý cách chế biến cũng giúp đảm bảo dinh dưỡng. Bên cạnh đó, việc uống đủ nước (2-2,5 lít mỗi ngày) là cực kỳ quan trọng. Nước giúp pha loãng nồng độ khoáng chất trong nước tiểu, từ đó hạn chế sự hình thành sỏi.
Để hạn chế nguy cơ sỏi thận, người bệnh có thể kết hợp rau củ giàu oxalat với thực phẩm giàu canxi tự nhiên như sữa, phô mai, cá nhỏ cả xương hoặc đậu phụ. Sự kết hợp này giúp canxi liên kết với oxalat trong đường tiêu hóa, giảm lượng oxalat hấp thu vào máu và đào thải qua phân. Ngoài ra, người bệnh nên giảm ăn mặn, tránh tiêu thụ quá nhiều đạm động vật và hạn chế bổ sung vitamin C liều cao.
Ngoài chế độ ăn uống, các yếu tố khác cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa sỏi thận. Người có nguy cơ sỏi thận cần tránh nhịn tiểu, uống quá ít nước, sử dụng thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc hoặc lạm dụng thuốc lợi tiểu. Những yếu tố này có thể làm tăng nồng độ khoáng chất trong nước tiểu và kích thích hình thành sỏi.
Để phòng ngừa sỏi thận hiệu quả, mỗi người nên kiểm soát cân nặng, vận động thường xuyên và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ nếu có tiền sử bị sỏi thận. Định kỳ khám dinh dưỡng, đo thành phần cơ thể và xét nghiệm vi chất trong cơ thể để xác định tình trạng sức khỏe và nhận tư vấn phù hợp.
