Chính phủ đang lấy ý kiến về đề xuất thu thuế thu nhập cá nhân (TNCN) đối với chuyển nhượng bất động sản (BĐS), trong đó có kế hoạch áp thuế 20% trên mức lãi khi bán BĐS. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia và luật sư bày tỏ lo ngại rằng việc áp dụng mức thuế cao như vậy có thể ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường BĐS.

Lật lại vấn đề, luật sư Trương Anh Tú, Chủ tịch Công ty TAT Law Firm, nhận định rằng đề xuất của Bộ Tài chính đi đúng hướng trong việc phân tầng thuế thay vì thu đồng loạt 2% như trước đây. Tuy nhiên, ông Tú cho rằng thời gian nắm giữ không phản ánh đầy đủ bản chất có đầu cơ hay không. Việc áp dụng mức thuế cao như 20% đối với BĐS nắm giữ dưới 2 năm có thể khiến các nhà đầu tư nhỏ lẻ bị ảnh hưởng.

TS Trần Việt Anh, Phó hiệu trưởng phụ trách, Trường ĐH Hùng Vương TP.HCM, cho rằng việc đánh thuế chuyển nhượng BĐS theo thời gian nắm giữ là chủ trương có ý nghĩa định hướng thị trường nếu thực hiện đúng cách. Tuy nhiên, nếu áp dụng ngay mức thuế 20% lợi nhuận hoặc 10% giá bán đối với BĐS nắm giữ dưới 2 năm có thể khiến thị trường bị ‘sốc’, giảm thanh khoản và gây tâm lý hoang mang.
Cũng tại dự thảo luật Thuế TNCN, Bộ Tài chính đề xuất thu thuế TNCN 20% trên thu nhập tính thuế đối với hoạt động chuyển nhượng vốn và chứng khoán. Đối với chuyển nhượng vốn, cá nhân sẽ chịu thuế suất TNCN 20% trên thu nhập tính thuế theo từng lần chuyển nhượng. Điều này cũng khiến các nhà đầu tư lo ngại về việc tăng thuế và tác động tiêu cực đến thị trường.
Các chuyên gia và luật sư đều có chung quan điểm rằng cần phải cẩn trọng khi áp dụng các mức thuế mới để tránh đánh thuế trên giá ảo và phải xem xét kỹ lưỡng các yếu tố như thời gian nắm giữ, giá mua và chi phí liên quan. Bên cạnh đó, nhiều ý kiến cũng cho rằng nên áp dụng một số giải pháp khác thay vì thu thuế theo thời gian nắm giữ. Cụ thể, đánh thuế theo tần suất giao dịch, đánh thuế cao với BĐS thứ 3 trở lên, đánh thuế theo loại tài sản và khu vực sốt ảo.
Một số chuyên gia kinh tế cũng bày tỏ quan ngại về việc thu thuế BĐS, vì thực tế hiện nay chưa có cách định giá đất chính xác. Nếu sử dụng giá đất khung hoặc bảng giá đất để xác định giá trị giao dịch là rất thấp so với thực tế thị trường. Nếu bị thu hồi đất thì giá bồi thường rất thấp gây bất lợi cho người dân bị thu hồi đất.
Đến nay, loại thuế quyền sử dụng đất hiện hành đã áp dụng là thuế lũy tiến từng phần từ 0,3- 0,8%. Nếu áp mức thuế bất động sản (tính thuế lũy tiến với người có nhiều nhà đất) từ 0,3 – 0,8 % giá đất ở và đất có công trình xây dựng theo năm, chỉ khi phát sinh giao dịch chuyển nhượng đất sẽ thu thuế chuyển đổi quyền sử dụng đất mới có thể đảm bảo công bằng trong chính sách thuế.
Bộ Tài chính cho biết sẽ tiếp tục lấy ý kiến và hoàn thiện dự thảo luật Thuế TNCN để trình Quốc hội thông qua.