Các kỹ thuật thở có kiểm soát đóng vai trò quan trọng trong việc tăng hiệu quả trao đổi khí, giảm mệt mỏi và thư giãn. Thạc sĩ, bác sĩ Phùng Thị Thơm từ khoa Hô hấp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, đã chia sẻ về một số kỹ thuật thở có thể giúp tối ưu lưu thông khí và hỗ trợ cả tinh thần lẫn thể chất.
Một trong những kỹ thuật hiệu quả là thở chúm môi, còn được biết đến với tên gọi thở như khi thổi nến. Kỹ thuật này tạo ra áp lực dương trong đường thở, giúp ngăn chặn đường thở bị xẹp sớm. Qua đó, nó góp phần làm giảm thể tích khí cặn trong phổi, cải thiện hiệu quả trao đổi khí, kéo dài thời gian thở ra và giảm cảm giác khó thở. Đặc biệt, thở chúm môi rất hữu ích cho bệnh nhân mắc bệnh COPD hoặc hen suyễn, giúp giảm gánh nặng lên cơ hô hấp và tăng chất lượng hô hấp tổng thể. Để thực hiện kỹ thuật này, người tập cần nhẹ nhàng hít vào bằng mũi trong khoảng 2 giây, sau đó chúm môi và từ từ thở ra trong khoảng 4-6 giây.
Ngoài ra, thở cơ hoành là một kỹ thuật khác được khuyến khích sử dụng. Thay vì phụ thuộc vào các cơ hô hấp phụ ở vùng cổ và vai, kỹ thuật này tập trung vào việc sử dụng cơ hoành – cơ hô hấp chính. Khi hít vào, cơ hoành co xuống làm bụng phồng lên, và khi thở ra, cơ hoành giãn ra khiến bụng xẹp lại. Lợi ích của thở cơ hoành bao gồm tăng hiệu quả hô hấp và chức năng phổi, nâng cao sức bền thể lực, đồng thời hỗ trợ thư giãn và giảm căng thẳng. Để thực hiện, người tập cần thả lỏng vai, đặt một tay lên ngực và tay kia lên bụng. Sau đó, hít vào bằng mũi trong khoảng 4 giây để bụng phồng, giữ trong 2 giây, sau đó thở ra qua miệng trong khoảng 6 giây, bụng xẹp.
Các kỹ thuật thở khác như Box breathing (4-4-4-4) mang lại tác dụng làm dịu hệ thần kinh, giảm căng thẳng và tăng tập trung. Kỹ thuật Blow as you go (thở ra trong lúc vận động) giúp giảm áp lực lên phổi, tiết kiệm năng lượng và hạn chế cảm giác hụt hơi. Đặc biệt, kỹ thuật thở 4-7-8 với nhịp thở gồm 4 giây hít vào, giữ hơi trong 7 giây và thở ra chậm trong 8 giây, có tác dụng làm dịu hệ thần kinh giao cảm, hỗ trợ giảm lo âu và ngủ ngon hơn.
Bác sĩ Thơm lưu ý rằng việc thực hiện những kỹ thuật này đúng cách là rất quan trọng để đạt được hiệu quả trao đổi khí, ổn định tình trạng bệnh, phòng ngừa biến chứng và nâng cao chất lượng sống.
