Ngày 6/7/2025, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) long trọng kỷ niệm 25 năm thành lập và phát triển. Trong suốt 25 năm qua, cục đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của ngành Công Thương và nền kinh tế Việt Nam. Cục Xúc tiến thương mại đã góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tăng cường kết nối thị trường quốc tế và tham gia sâu vào các chuỗi giá trị toàn cầu.

Một trong những hoạt động xúc tiến thương mại nổi bật của cục là Hội chợ Nông nghiệp Quốc tế Việt Nam. Hội chợ này được tổ chức hàng năm tại TP Cần Thơ, đã trở thành điểm nhấn quan trọng thúc đẩy hoạt động xúc tiến thương mại cho các doanh nghiệp tại địa phương, cả nước và quốc tế trong hoạt động sản xuất nông nghiệp và thương mại.

Trong 25 năm qua, Cục Xúc tiến thương mại đã thực hiện tốt vai trò tham mưu cơ chế chính sách, quản lý nhà nước về xúc tiến thương mại, thương hiệu cho Bộ Công Thương. Hoạt động xúc tiến thương mại đã được quy định bài bản trong Luật Thương mại, Luật Quản lý ngoại thương, các Nghị định của Chính phủ, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Qua đó, đã tạo cơ chế minh bạch, tạo động lực khuyến khích các tổ chức, doanh nghiệp trong nền kinh tế tích cực tổ chức thực hiện các hoạt động xúc tiến thương mại, giúp kết nối, mở rộng thị trường xuất khẩu, phát triển thị trường trong nước.

Cục Xúc tiến thương mại cũng đã tích cực chủ trì, phối hợp với các đơn vị, tổ chức trong nền kinh tế trực tiếp triển khai các hoạt động, sự kiện xúc tiến thương mại, quảng bá thương hiệu quy mô quốc gia, quốc tế. Trong năm 2024, hoạt động hợp tác quốc tế cũng tiếp tục được cục triển khai tích cực với nhiều hoạt động nhằm đẩy mạnh hợp tác, thiết lập và thúc đẩy quan hệ với các tổ chức xúc tiến thương mại quốc tế và các cơ quan xúc tiến thương mại nước ngoài.

tại TP Cần Thơ, công tác xúc tiến thương mại cũng được triển khai đa dạng, linh hoạt, hỗ trợ có hiệu quả cho doanh nghiệp, ngành hàng trong việc kết nối cung cầu trên thị trường trong nước. Trung tâm Xúc tiến Đầu tư – Thương mại và Hội chợ Triển lãm Cần Thơ đã hỗ trợ doanh nghiệp trưng bày, giới thiệu, quảng bá sản phẩm thông qua việc tổ chức và tham gia các hội chợ, phiên chợ tại các tỉnh, thành trong cả nước.

Theo thống kê sơ bộ, các hoạt động xúc tiến thương mại thuộc Chương trình cấp quốc gia về xúc tiến thương mại trong năm 2024 đã hỗ trợ gần 6.000 lượt doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ chức xúc tiến thương mại địa phương, tham gia và hưởng lợi. Tổng giá trị hợp đồng được ký kết trực tiếp tại các hội chợ, triển lãm quốc tế đạt gần 100 triệu USD. Thông qua việc tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại, các doanh nghiệp đã trực tiếp giao dịch và ký kết các hợp đồng với tổng trị giá hợp đồng xuất khẩu đạt gần 30,26 tỷ USD và 1.000 tỷ đồng.

Trong giai đoạn 2003-2025, Bộ trưởng Bộ Công Thương phê duyệt trên 4.120 đề án xúc tiến thương mại quốc gia, qua đó, hỗ trợ gần 130.000 lượt doanh nghiệp tham gia trực tiếp. Từ năm 2003, các chương trình, hoạt động về phát triển thương hiệu đã được Cục Xúc tiến thương mại tham mưu Bộ Công Thương đẩy mạnh triển khai. Qua 9 kỳ xét chọn sản phẩm đạt Thương hiệu Quốc gia từ năm 2008 đến nay, đã có 861 lượt doanh nghiệp được vinh danh có sản phẩm đạt Thương hiệu Quốc gia.

Định hướng phát triển thời gian tới, ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, cho biết, thời gian tới Cục Xúc tiến thương mại sẽ tiếp tục phát huy vai trò là cơ quan tham mưu chiến lược cho Bộ trưởng trong việc hoàn thiện cơ chế, chính sách về xúc tiến thương mại, thương hiệu và xúc tiến đầu tư phát triển công thương. Đồng thời, đẩy mạnh nắm bắt xu hướng thị trường, nâng cao chất lượng hỗ trợ kỹ thuật cho các địa phương, hiệp hội, doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Các thỏa thuận thương mại quốc tế đang trở thành tâm điểm chú ý hơn bao giờ hết trong bối cảnh hiện nay, khi mà Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục đe dọa các quốc gia bằng việc áp thuế quan cao hơn cho đến khi họ đồng ý ký kết các thỏa thuận mới với Mỹ. Tuy nhiên, quá trình đàm phán các thỏa thuận thương mại giữa các quốc gia diễn ra như thế nào và liệu những hành động mạnh mẽ của ông Trump có làm thay đổi cách thức tiến hành các cuộc đàm phán hay không?

Jason Langrish, một nhà đàm phán thương mại kỳ cựu của Canada, cho biết rằng những lời đe dọa áp thuế của ông Trump đã làm xấu đi bầu không khí trong phòng đàm phán. Ông giải thích rằng gần đây, trong thời kỳ chủ nghĩa dân tộc và chủ nghĩa bản địa đang gia tăng, các thỏa thuận thương mại đã trở nên mang tính phòng thủ và buộc tội nhiều hơn. Ông Langrish, người đã giúp Canada ký kết các thỏa thuận thương mại với EU và Ấn Độ, cho biết rằng điều này trái ngược với cách thức các thỏa thuận như vậy được đạt được trước đây. Theo truyền thống, các cuộc đàm phán thương mại thường mang tính tích cực vì bạn đang nâng cấp một thỏa thuận vốn đã có hiệu quả giữa hai quốc gia.

Một cựu đàm phán viên thương mại khác, Karl Falkenberg, người đã nhiều năm làm đại diện cho EU trong các cuộc đàm phán, nói rằng ông Trump ‘không chấp nhận luật chơi’. Ông không có ý khen ngợi, nhưng ông Trump chắc chắn sẽ coi đó là một lời khen.

Vậy chính xác thì các cuộc đàm phán thương mại được tiến hành như thế nào? Điều gì diễn ra trong các phòng họp kín? Quá trình đàm phán thương mại thường bắt đầu với việc mỗi bên chỉ định một trưởng đoàn đàm phán. Các nhóm được bố trí cho mỗi bàn đàm phán, có thể bao gồm các vấn đề như thuế quan, quy định, và mua sắm chính phủ. Mỗi bàn đàm phán sẽ có một thành viên phụ trách riêng.

Ông Langrish nói rằng sau đó, ‘cuộc đua bắt đầu’, lưu ý rằng các thỏa thuận thường mất nhiều năm để hoàn tất. Đối với ông Falkenberg, một ngày làm việc điển hình trong các cuộc đàm phán gồm một phiên vào buổi sáng và một phiên vào buổi chiều, nhưng ông cho biết đã từng ‘rời văn phòng lúc 5 giờ sáng’. Mặc dù các bộ phim chính trị truyền hình thường phóng đại các xung đột trong đàm phán, nhưng hầu hết những người trong ngành đều nói rằng công việc thực sự diễn ra âm thầm, trong nhiều giờ thương lượng chiến lược, cả cho và nhận.

Wendy Cutler, một cựu nhà đàm phán thương mại của Mỹ, cho biết rằng yếu tố quan trọng nhất trong đàm phán là sự tin tưởng. Bà nói rằng bạn sẽ không bao giờ có được 100% sự tin tưởng, bởi vì mỗi bên đều có các mục tiêu quốc gia riêng. Nhưng nếu bạn cảm thấy có thể chia sẻ không chính thức các đề xuất với phía bên kia, và điều đó sẽ không bị rò rỉ ra báo chí hay lan truyền đến các bên liên quan, thì sẽ dễ dàng hơn để đi đến một kết thúc thành công.

Tuy nhiên, trong khi các yếu tố nội bộ trong phòng đàm phán có vai trò quan trọng, thì những gì đang diễn ra bên ngoài thế giới mới chính là thứ có thể quyết định sự thành – bại của một thỏa thuận. Ông Langrish chỉ ra rằng có những người phản đối một thỏa thuận được ký kết, chẳng hạn như một lĩnh vực kinh tế có thể bị ảnh hưởng tiêu cực, hoặc phe đối lập chính trị trong nước.

Bà Cutler nói thêm rằng điều khiến các nhóm đàm phán của Mỹ gặp khó khăn chính là việc ông Trump muốn họ ký kết các thỏa thuận mới với hầu hết các quốc gia trong một khoảng thời gian rất ngắn. Lời khuyên của bà Cutler dành cho Tổng thống Donald Trump và những người thân cận ông là hãy ngưng sử dụng mạng xã hội, vì việc quá công khai một cuộc đàm phán có thể gây ảnh hưởng đến tiến trình.

Trong khi đó, khi thuế quan của Mỹ dường như liên tục tăng giảm một cách khó hiểu, giới luật sư thương mại trên toàn thế giới đang rất được săn đón.

Trong một động thái gần đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lên tiếng về khả năng áp dụng mức thuế quan tối thiểu là 15% đối với hàng hóa nhập khẩu từ các quốc gia chưa đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ. Phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh về trí tuệ nhân tạo (AI) diễn ra tại Washington vào ngày 23/7, ông Trump cho biết sẽ có một mức thuế quan đơn giản và minh bạch, với mức thuế từ 15% đến 50%.

Đặc biệt, ông Trump khẳng định sẽ không áp dụng thuế đối ứng dưới mức này trước hạn chót ngày 1/8. Động thái này thể hiện sự thay đổi đáng kể trong cách tiếp cận đối với hầu hết các đối tác thương mại của Mỹ, đồng thời phản ánh nỗ lực của Washington trong việc gia tăng áp lực lên những quốc gia chưa hoàn tất thương lượng các thỏa thuận thương mại.

Trước đó, vào đầu tháng, ông Trump thông báo rằng hơn 150 quốc gia sẽ nhận được thư thuế quan ‘khoảng 10% hoặc 15%, quyết định cuối cùng vẫn đang được cân nhắc’. Ngoài ra, Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick cũng tiết lộ rằng những quốc gia có quy mô nhỏ như các nước thuộc khu vực Mỹ Latinh, Caribe và một số quốc gia châu Phi sẽ được áp dụng mức thuế quan 10%.

Tuy nhiên, ông Trump vẫn mở ra cơ hội cho các quốc gia có thể thực hiện các thỏa thuận đặc biệt nhằm giảm thiểu mức thuế quan áp dụng, từ đó khuyến khích các đối tác thương mại tích cực tìm kiếm các giải pháp hợp tác. Ông Trump và các quan chức thương mại Mỹ đang tích cực làm việc với nhiều quốc gia để hoàn tất các thỏa thuận thương mại, tránh bị áp dụng mức thuế quan mới.

Như vậy, có thể thấy rằng chính quyền Trump đang đẩy mạnh chiến lược thương mại, nhắm tới việc cải tổ các thỏa thuận thương mại quốc tế và nâng cao lợi ích cho Mỹ. Việc áp dụng mức thuế quan mới sẽ tùy thuộc vào tiến trình đàm phán và mức độ hợp tác của các quốc gia liên quan.

https://www.whitehouse.gov