Thị trường chứng khoán đóng vai trò quan trọng như một kênh dẫn vốn hiệu quả cho nền kinh tế. Để đảm bảo kênh này hoạt động trơn tru và hiệu quả, cần thiết phải có chính sách thuế được cải cách một cách thực chất. Điều này không chỉ giúp phù hợp với năng lực thực thi mà còn củng cố nội lực cho phát triển bền vững. Gần đây, đề xuất thu thuế ngay với cổ phiếu thưởng và cổ tức bằng cổ phiếu đã gây ra nhiều tranh cãi trong cộng đồng đầu tư và các chuyên gia tài chính.

Các chuyên gia cho rằng, trong bối cảnh Chính phủ đang nỗ lực thu hút dòng vốn cá nhân vào chứng khoán, việc đánh thuế ngay khi nhận cổ phiếu thưởng có thể tạo ra tâm lý e ngại đối với nhà đầu tư. Điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của thị trường chứng khoán, vốn đang được xem là một kênh dẫn vốn quan trọng cho nền kinh tế. Do đó, đề xuất này cần được xem xét lại một cách cẩn trọng, nhằm đảm bảo môi trường đầu tư thuận lợi và hấp dẫn.

Ông Nguyễn An Huy, cố vấn tài chính cấp cao tại FIDT, nhận định rằng chính sách thuế chứng khoán hiện hành của Việt Nam đã tiệm cận thông lệ quốc tế nhưng vẫn tồn tại sự bất cập khi so sánh với các loại tài sản khác như bất động sản. Ông lấy ví dụ về thuế thừa kế, trong đó cổ phiếu thừa kế phải chịu mức thuế 10%, trong khi tài sản bất động sản thừa kế giữa các thành viên gia đình trực hệ được miễn hoàn toàn thuế thu nhập cá nhân. Sự bất công bằng này làm nổi bật nhu cầu cải thiện chính sách thuế để đảm bảo công bằng và nhất quán trong việc đối xử với các loại tài sản khác nhau.

Ở một số quốc gia như Singapore, không áp dụng thuế lãi vốn đối với các giao dịch chứng khoán và đã bãi bỏ thuế thừa kế từ năm 2008, tạo môi trường đầu tư thuận lợi. Đối với Việt Nam, ông Huy cho rằng hiện tại chưa cần có cơ chế quá ưu đãi với thị trường chứng khoán, chỉ cần đảm bảo tương đối công bằng khi so sánh với bất động sản là hợp lý. Điều quan trọng là tạo ra một môi trường đầu tư ổn định và hấp dẫn, giúp khuyến khích người dân tham gia vào thị trường chứng khoán một cách bền vững.

Một số đề xuất khác cho rằng nên cho phép nhà đầu tư chọn giữa cách tính 0,1% trên giá trị bán hoặc 20% trên phần lãi ròng. Điều này có thể giúp giảm nhẹ gánh nặng thuế cho nhà đầu tư, đồng thời khuyến khích họ tiếp tục đầu tư vào thị trường. Phát triển thị trường chứng khoán cần đi theo lộ trình có chiều sâu, không thể đốt cháy giai đoạn. Việc xây dựng một thị trường vốn mạnh, nơi người dân có thể đầu tư bền vững, đòi hỏi sự cân nhắc cẩn trọng và sự ổn định trong chính sách thuế.

Chính phủ đang xem xét các ý kiến về mức giảm trừ gia cảnh, thuế thu nhập bán chứng khoán, bất động sản trong dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân. Sự tham gia của các chuyên gia và cộng đồng đầu tư vào quá trình thảo luận và xây dựng chính sách là rất quan trọng, nhằm đảm bảo rằng chính sách thuế được thiết kế một cách hợp lý, công bằng và hỗ trợ cho sự phát triển bền vững của thị trường chứng khoán.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, kinh tế tỉnh Quảng Ninh đã duy trì tăng trưởng cao, đạt 11,03% dù gặp nhiều khó khăn. Kết quả này đóng vai trò quan trọng trong việc giúp tỉnh tiếp tục bứt phá để hoàn thành chỉ tiêu cả năm 2025. HĐND tỉnh khóa XIV đã thông qua Nghị quyết về một số chủ trương và giải pháp tiếp tục thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội trong 6 tháng cuối năm 2025 tại Kỳ họp thứ 29.

Theo đó, tỉnh phấn đấu đạt tăng trưởng kinh tế cả năm trên 14%. UBND tỉnh đã xác định 8 nhóm nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm. Các địa phương được yêu cầu khẩn trương thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách ngay sau khi sắp xếp. Ngoài ra, tỉnh tập trung tháo gỡ các ‘điểm nghẽn’ về đất đai và đầu tư công để tạo nguồn thu từ dự án trọng điểm.

Việc rà soát và đánh giá sát thực tiễn từng khoản thu cũng được nhấn mạnh, cùng với tập trung thu hồi nợ đọng và hỗ trợ doanh nghiệp. Để đẩy nhanh tiến độ các dự án ngoài ngân sách, hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập nước và chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI, nhiệm kỳ 2025-2030, tỉnh đã rà soát và lên danh mục khoảng 40 công trình, dự án trong và ngoài ngân sách.

Mục tiêu là nghiên cứu, xem xét khởi động, khởi công và khánh thành các dự án này. Một số dự án mang tính biểu tượng đã được nêu lên như các bệnh viện trọng điểm, khu nhà ở xã hội cho công nhân ngành Than, hạ tầng dịch vụ và du lịch như sân golf Quang Hanh và Tổ hợp du lịch nghỉ dưỡng – giải trí cao cấp tại Vân Đồn.

Tỉnh cũng tập trung triển khai các giải pháp thực hiện hiệu quả 4 nghị quyết trụ cột của Bộ Chính trị, nhằm đáp ứng kịp thời yêu cầu thu hút nguồn lực đầu tư vào địa bàn tỉnh. Các cấp và ngành được yêu cầu rà soát và đơn giản hóa thủ tục hành chính, đảm bảo bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện đầu tư kinh doanh không cần thiết và giảm ít nhất 30% thời gian giải quyết các thủ tục hành chính.

Mới đây, UBND tỉnh đã chỉ đạo việc xây dựng các chính sách đặc thù phát triển kinh tế tư nhân. Sở Công Thương được giao nghiên cứu và đề xuất nội dung chi, mức hỗ trợ liên quan đến chương trình xúc tiến thương mại của tỉnh. Sở Tài chính chủ trì tham mưu và đề xuất tỉnh báo cáo HĐND tỉnh xem xét và ban hành cơ chế, chính sách đặc thù phát triển kinh tế tư nhân.

Ngành Du lịch tỉnh đang tập trung mạnh vào các giải pháp để hoàn thành chỉ tiêu đón 20 triệu lượt khách trong năm 2025, đóng góp tích cực cho tăng trưởng kinh tế của tỉnh. Nhiều doanh nghiệp đã mạnh dạn đưa ra sản phẩm mới nhằm tăng ‘sức hút’ cho du lịch Quảng Ninh.

Trong năm 2025, tỉnh và các địa phương, doanh nghiệp dự kiến tổ chức khoảng 170 sự kiện, hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch từ cấp địa phương tới cấp quốc gia và quốc tế. Từ nay đến cuối năm, nhiều sự kiện tiêu biểu sẽ tiếp tục diễn ra, hứa hẹn thu hút du khách và nhân dân.

Tại Hội nghị BTV Tỉnh ủy kiểm điểm và đánh giá tình hình, kết quả công tác 6 tháng đầu năm và thảo luận một số nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm 2025, đồng chí Vũ Đại Thắng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, yêu cầu các đơn vị và địa phương chủ động, năng động và sáng tạo trong việc tìm ra những động lực phát triển mới.

Đặc biệt, cần tập trung vào thu hút và triển khai các dự án đầu tư trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, du lịch – dịch vụ và đường sắt tốc độ cao, cũng như các dự án nhà ở xã hội. Đồng thời, triển khai hiệu quả Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, đảm bảo có sản phẩm cụ thể từ nay đến cuối năm 2025.

Bộ Tài chính đang tiến hành lấy ý kiến về đề xuất điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh trong thuế thu nhập cá nhân. Dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đưa ra hai phương án điều chỉnh để trình Quốc hội xem xét.

Phương án đầu tiên đề xuất điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh dựa trên tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI). Từ năm 2020 đến năm 2025, CPI dự kiến tăng 21,24%. Dựa trên cơ sở này, mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân người nộp thuế có thể được điều chỉnh từ 11 triệu đồng/tháng lên khoảng 13,3 triệu đồng/tháng. Tương tự, mức giảm trừ cho người phụ thuộc cũng có thể tăng từ 4,4 triệu đồng/tháng lên 5,3 triệu đồng/tháng.

Phương án thứ hai đề xuất điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh dựa trên tốc độ tăng thu nhập bình quân đầu người và tốc độ tăng GDP bình quân đầu người. Dựa trên số liệu từ Cục Thống kê, mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân người nộp thuế có thể tăng từ 11 triệu đồng/tháng lên khoảng 15,5 triệu đồng/tháng. Đối với người phụ thuộc, mức giảm trừ có thể tăng từ 4,4 triệu đồng/tháng lên 6,2 triệu đồng/tháng.

Việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh dự kiến sẽ dẫn đến giảm thu ngân sách nhà nước. Cụ thể, phương án thứ nhất có thể giảm 12.000 tỷ đồng, trong khi phương án thứ hai có thể giảm 21.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, một phần số giảm thu này có thể được bù đắp bằng số tăng thu từ các sắc thuế tiêu dùng khác, do thu nhập khả dụng của người nộp thuế tăng.

Nếu Nghị quyết được thông qua tại Phiên họp thứ 50 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào tháng 10 tới, mức giảm trừ gia cảnh mới sẽ được áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2026. Điều này sẽ giúp người nộp thuế có thể giảm bớt gánh nặng tài chính và tăng cường khả năng chi tiêu, đồng thời đóng góp vào sự phát triển kinh tế – xã hội.

Trước đó, vào tháng Chinh phu năm 2023, Chính phủ đã đề nghị Quốc hội cho phép điều chỉnh các mức giảm trừ gia cảnh trong thuế thu nhập cá nhân và thuế tiêu thụ đặc biệt nếu chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng trên 20% so với thời điểm Luật thuế thu nhập cá nhân có hiệu lực thi hành ngày 03/01/2009.

Xây dựng một mô hình tăng trưởng mới, bền vững và toàn diện đang là mục tiêu hàng đầu của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Để đạt được mục tiêu trở thành nước có thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045, đòi hỏi chúng ta phải có một lộ trình toàn diện và chiến lược cụ thể. Các chuyên gia kinh tế từ Đại học Kinh tế Quốc dân đã đưa ra kiến nghị về việc thiết lập các cơ chế đặc thù để rút ngắn quy trình đầu tư công, từ chuẩn bị đầu tư đến tổ chức thực hiện, đặc biệt là với các dự án quan trọng quốc gia.

Một trong những hướng đi quan trọng được các chuyên gia đề cập đến là việc phân bổ vốn đầu tư công theo hướng ‘kiến tạo’ cho phát triển. Điều này có nghĩa là tập trung vào các lĩnh vực ưu tiên như công nghệ cao, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, và hạ tầng xanh. Việc thiết kế lộ trình toàn diện để tăng trưởng cao và bền vững là yêu cầu cấp thiết, không chỉ nhằm hiện thực hóa mục tiêu đề ra mà còn đảm bảo sự phát triển đồng bộ và bền vững.

Các chuyên gia cũng chỉ ra rằng bài học từ các quốc gia Đông Á thành công đã cho thấy tầm quan trọng của việc triển khai chính sách phát triển đồng bộ và có chiến lược. Nhà nước cần định hướng mạnh mẽ hơn trong việc xác định các ngành kinh tế mũi nhọn, xây dựng kế hoạch phát triển dài hạn và tạo chính sách hỗ trợ cụ thể về thuế, tín dụng, môi trường kinh doanh. Chính sách ưu tiên phát triển các ngành xuất khẩu có giá trị gia tăng cao được coi là hướng đi chiến lược để nâng cao hiệu quả kinh tế và phát triển bền vững.

Ngoài ra, đầu tư công hiệu quả và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cũng là yếu tố quan trọng. Thiết lập tiêu chí phân bổ vốn rõ ràng, khách quan là cần thiết để đảm bảo hiệu quả của đầu tư công. Cơ chế quản lý đầu tư công cần được đổi mới theo hướng thiết lập cơ chế giám sát, đánh giá độc lập, phản hồi chính sách linh hoạt với trách nhiệm giải trình cao hơn. Để làm tốt vai trò ‘vốn mồi’, đầu tư công vào các dự án có tính lan tỏa cao, kích thích đầu tư của nhiều thành phần kinh tế là cần thiết.

Hoàn thiện khung pháp lý cho PPP (đối tác công-tư), chuẩn hóa quy trình đấu thầu và phân bổ rủi ro trong các dự án hạ tầng trọng điểm cũng là yêu cầu. Nhấn mạnh vai trò định hướng của Nhà nước, PGS.TS Nguyễn Ngọc Sơn kiến nghị phân rõ hai nhóm chức năng: quyết sách chính trị do Đảng đưa ra, vấn đề kỹ trị giao cho nhà nước pháp quyền. Ưu tiên hàng đầu hiện nay là phải tăng cường năng lực của nhà nước để có thể điều phối, quản lý hiệu quả trong một nền kinh tế ngày càng trở nên phức tạp.

Mở biên chính sách theo hướng vùng hóa cũng là hướng đi quan trọng. Việc sáp nhập các địa phương, xóa bỏ cấp trung gian sẽ tạo ra những dư địa mới cho liên kết vùng, nhưng cũng đặt ra những thách thức về quản trị địa phương trên không gian lãnh thổ rộng lớn hơn. Để biến tiềm năng đó thành hiện thực tăng trưởng, cần đồng thời ‘mở biên chính sách theo hướng vùng hóa’ một cách mạnh mẽ, kịp thời và quyết liệt. Việc này không chỉ giúp khai thác hiệu quả các nguồn lực mà còn góp phần xây dựng một nền kinh tế năng động, bền vững.

Cuối cùng, cần có sự tham gia và phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, từ cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp, đến cộng đồng dân cư. Sự phối hợp này sẽ giúp đồng bộ hóa các chính sách và tăng cường hiệu quả của các dự án đầu tư công. Bằng cách thực hiện các giải pháp trên, chúng ta có thể xây dựng một mô hình tăng trưởng mới, bền vững và toàn diện, đáp ứng được nhu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn mới.

Để biết thêm thông tin về các chính sách và chiến lược phát triển kinh tế của Việt Nam, vui lòng tham khảo Tổng cục Thống kê Việt Nam và các nguồn thông tin chính thức khác.