Nuôi tôm công nghệ cao đang trở thành hướng đi mới cho kinh tế địa phương tại tỉnh Quảng Trị. Với việc ứng dụng công nghệ hiện đại tại vùng nuôi tập trung Bắc Trạch, nhiều hộ nuôi tôm đã thu lãi ròng hàng tỷ đồng mỗi năm.

Tỉnh Quảng Trị hiện có diện tích mặt nước nuôi trồng thủy sản đạt khoảng gần 9.400ha. Để phát triển bền vững ngành nghề này, tỉnh đang định hướng quy hoạch vùng nuôi tập trung với mục tiêu duy trì ổn định diện tích nuôi hiện có, ứng dụng khoa học kỹ thuật và công nghệ cao để tăng năng suất và sản lượng trên đơn vị diện tích.

Vùng nuôi trồng thủy sản tập trung tại xã Bắc Trạch là một trong những điển hình. Tại đây, việc đầu tư tập trung vào cơ sở hạ tầng đã góp phần tạo điều kiện thuận lợi rất lớn cho bà con nuôi tôm trong vùng cải thiện nguồn nước cấp cũng như xả thải từ ao lắng ra môi trường. Hệ thống giao thông nội đồng giúp quy trình vận chuyển vật tư, vật phẩm khi thu hoạch rất thuận lợi.

Anh Trần Văn Nghĩa, chủ Công ty Trách nhiệm hữu hạn nuôi trồng thuỷ sản Hưng Nghĩa, cho biết đã nuôi tôm tại vùng nuôi trồng thủy sản tập trung xã Bắc Trạch được 3 năm. Sau nhiều năm đầu tư, anh đã xây dựng được 2 hồ nuôi tôm hiện đại trên diện tích 6ha, các hồ nuôi áp dụng công nghệ tự động gần như toàn bộ từ điều tiết nước, cho tôm ăn, tạo oxy… Quy trình nuôi tôm tuân thủ một cách nghiêm ngặt từ chọn con giống, sử dụng các chế phẩm sinh học để khử khuẩn đến chăm sóc tôm hàng ngày.

Trung bình một năm, anh thu về sản lượng trên 200 tấn, thu lãi ròng khoảng hơn 4 tỷ đồng. Ngoài ra, anh còn giải quyết công ăn việc làm ổn định cho 6 lao động tại địa phương.

Ông Trần Văn Thành, Chuyên viên phòng Kinh tế, Ủy ban Nhân dân xã Bắc Trạch, tỉnh Quảng Trị, cho biết sau khi có quy hoạch vùng nuôi trồng thủy sản tập trung, đã thu hút được nhiều tổ chức cá nhân đầu tư vào để nuôi trồng thủy sản. Từ đó, đã tạo công ăn việc làm cho lao động trên địa bàn nhằm phát triển kinh tế xã hội của địa phương.

Hiện, vùng nuôi tập trung tại xã Bắc Gianh có 136 hộ, đơn vị đang nuôi tôm công nghệ cao với tổng diện tích là 97,43ha.

Tỉnh Quảng Trị đang có 8 khu quy hoạch nuôi tập trung với diện tích lớn nhất là 200ha, còn lại trung bình khoảng 100ha. Với vị trí nằm ven biển, nghề nuôi trồng thủy sản đang là sinh kế của hàng chục nghìn hộ dân tại tỉnh Quảng Trị. Những vùng quy hoạch nuôi trồng thủy sản tập trung được xây dựng đang giúp kiểm soát tốt diện tích mặt nước, bãi triều và bảo vệ môi trường, giảm thiểu đánh bắt gần bờ và từng bước hình thành vùng sản xuất hàng hóa lớn theo chuỗi giá trị.

Ông Lê Kim Hoàng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Quảng Trị, cho biết các vùng quy hoạch thủy sản tập trung đã giúp người dân an tâm đầu tư, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Có một số hộ đã mạnh dạn đầu tư trên diện tích lớn, áp dụng công nghệ nuôi tiên tiến cho năng suất cao, giảm phát thải, tăng thu nhập và tạo công ăn việc làm cho nhiều hộ dân xung quanh vùng quy hoạch.

“Việc đầu tư nâng cấp vùng nuôi trồng thủy sản tập trung đã mang lại những hiệu quả tích cực, từ thành công ở những vùng nuôi hiện có, Chi cục Thủy sản sẽ đề nghị Trung ương, tỉnh quan tâm đầu tư nhân rộng tại các vùng nuôi thủy sản tập trung khác của tỉnh. Về phía Chi cục Thủy sản, sẽ tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn về chuyên môn, về khoa học kỹ thuật, ứng dụng công nghệ vào sản xuất để đồng hành cùng người dân trong hoạt động sản xuất, hướng tới một nền nông nghiệp xanh, phát triển bền vững,” ông Lê Kim Hoàng cho biết thêm.

Trong thời gian qua, các doanh nghiệp tư nhân đã đóng góp đáng kể vào sự phát triển kinh tế của đất nước, không chỉ đóng góp vào GDP và ngân sách nhà nước, mà còn tạo ra nhiều việc làm cho người lao động nông thôn. Đặc biệt, các doanh nghiệp này đã giúp nông dân cải thiện năng suất và ứng dụng công nghệ mới trong sản xuất, thông qua việc thực hiện chuyển đổi số trong nông nghiệp.

Việc áp dụng chuyển đổi số trong nông nghiệp không chỉ giúp doanh nghiệp và nông dân cải thiện năng suất và chất lượng sản phẩm, mà còn đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn quốc tế về nông dược. Công ty Cổ phần Rau quả Thực phẩm An Giang (Antesco) là một ví dụ điển hình về việc áp dụng chuyển đổi số trong nông nghiệp. Hiện công ty quản lý hơn 10.000ha đất nguyên liệu và liên kết với hơn 6.000 hộ nông dân và hợp tác xã, tạo việc làm cho hơn 20.000 nông dân.

Antesco đã áp dụng chuyển đổi số để kiểm soát chặt chẽ quy trình sản xuất và đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn quốc tế về nông dược. Tổng Giám đốc Công ty Antesco Nguyễn Hoàng Minh cho biết, với sản lượng hơn 100.000 tấn nguyên liệu mỗi năm, số hóa là yếu tố bắt buộc để quản lý quy mô lớn. Trước đây, nông dân chưa quen với công nghệ, nhưng giờ đây nhờ sự hỗ trợ của doanh nghiệp, họ đã sử dụng các giải pháp công nghệ dễ sử dụng, nâng cao hiệu quả công việc.

Nông dân Nguyễn Văn Cọp, trồng bắp và nuôi bò ở xã Long Kiến, đã áp dụng công nghệ hiệu quả vào canh tác. Ngoài tạo việc làm, doanh nghiệp còn triển khai các chương trình đào tạo kỹ thuật giúp nông dân canh tác bền vững, giảm sử dụng hóa chất, thay thế bằng phân bón hữu cơ để nâng cao năng suất. Chính sách hỗ trợ vốn linh hoạt giúp bà con an tâm sản xuất và giảm thiểu rủi ro tài chính.

Anh Nguyễn An Nhàn – Quyền Giám đốc khối thu mua và vùng trồng Công ty Antesco chia sẻ: đội ngũ kỹ thuật viên nông nghiệp, nhân viên vùng trồng đã đồng hành sát sao cùng bà con triển khai số hóa các hoạt động quản lý sản xuất vùng nguyên liệu. Ứng dụng công nghệ vào quản trị, từ hệ thống truy xuất nguồn gốc minh bạch đến số hóa trong giám sát canh tác và sản xuất, đảm bảo hiệu quả mùa vụ và giúp nông dân hưởng lợi nhiều nhất.

Ở xã Cù Lao Giêng, cây xoài là cây trồng chủ lực với diện tích hơn 4.000ha. Với sự đồng hành và liên kết của doanh nghiệp, nhà vườn đã ứng dụng khoa học, kỹ thuật trồng xoài theo tiêu chuẩn VietGAP xuất khẩu sang các thị trường Trung Quốc, Hoa Kỳ, Hàn Quốc và Australia… Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Giám đốc Hợp tác xã GAP Cù Lao Giêng Nguyễn Minh Hiền cho biết: từ năm 2022, hợp tác xã liên kết với nông dân, ký hợp đồng liên kết và tiêu thụ xoài giữa nông dân và các công ty cung ứng, thu mua.

Đến nay, hợp tác xã đã cung cấp cho các công ty xuất khẩu hơn 2.100 tấn xoài tượng và xoài hạt lép sang Hàn Quốc, Trung Quốc, Úc, New Zealand, Hoa Kỳ…; cung ứng hơn 4.000 tấn xoài cho thị trường trong nước.

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan nhấn mạnh vai trò của doanh nghiệp tư nhân trong việc hợp tác, hỗ trợ và tạo dựng mối quan hệ tin cậy với người nông dân. Các doanh nghiệp cần chuyển từ việc chỉ mua – bán sang hợp tác, liên kết với người nông dân, xây dựng niềm tin và cùng nhau phát triển. Điều này sẽ giúp tạo ra giá trị gia tăng cao hơn, nâng cao thu nhập và đời sống của nông dân.

Ở thành phố Hải Phòng, một cuộc cách mạng đang diễn ra trên những cánh đồng rộng lớn. Thay vì hình ảnh quen thuộc của nông nghiệp truyền thống, giờ đây là những cỗ máy hiện đại và công nghệ tiên tiến đang được áp dụng. Tại xã Việt Khê, anh Nguyễn Văn Hùng đã tiên phong trong việc tích tụ đất đai và đưa công nghệ vào sản xuất lúa.

Anh Hùng đã trải qua nhiều năm tháng thử thách và thất bại khi tìm kiếm một phương pháp sản xuất hiệu quả. Với đam mê bất tận với nông nghiệp, anh đã quyết định tập trung vào tích tụ đất đai và áp dụng công nghệ hiện đại. Ban đầu, việc thuyết phục các hộ dân cho mượn đất không dễ dàng, nhưng với sự minh bạch và giữ chữ tín, anh Hùng đã nhận được sự đồng thuận của hàng trăm hộ dân.

Sau nhiều năm kiên trì, anh Hùng đã sở hữu khu đồng rộng 50 hecta. Tuy nhiên, tích tụ đất đai chỉ là bước đi đầu tiên, điều quan trọng hơn là phải có công nghệ để đảm bảo sản xuất hiệu quả. Với quy mô 50 hecta, sản xuất thủ công là điều không thể, do đó anh Hùng đã đầu tư hàng tỷ đồng vào hệ thống máy móc và công nghệ hiện đại.

Việc áp dụng công nghệ đã mang lại hiệu quả kinh tế rõ ràng. Chi phí lao động giảm 35-50%, năng suất tăng 10-15%. Điều quan trọng hơn là anh Hùng hoàn toàn chủ động trong sản xuất, không còn lệ thuộc vào nhân công thời vụ. Mô hình sản xuất của anh Hùng đã trở thành một điểm sáng, giúp định hướng sản phẩm tiệm cận các tiêu chuẩn cao hơn như hữu cơ, phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu.

Năm 2025, mô hình của anh Nguyễn Văn Hùng nhận được sự hỗ trợ từ Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng thông qua dự án “Cánh đồng công nghệ chính xác DTALS trong sản xuất lúa giảm phát thải khí nhà kính, gắn với tăng trưởng xanh”. Với tổng diện tích đất nông nghiệp lên tới trên 185.000 hecta, Hải Phòng có tiềm năng khổng lồ để nhân rộng các mô hình như của anh Hùng.

Đây là lúc cần chuyển mạnh từ sản xuất truyền thống sang nông nghiệp thông minh, sinh thái và số hóa trong sản xuất. Việc áp dụng công nghệ và tích tụ đất đai không chỉ giúp tăng hiệu quả kinh tế mà còn góp phần bảo vệ môi trường và đảm bảo an ninh lương thực. Với sự hỗ trợ từ các dự án và sự quyết tâm của các doanh nghiệp, mô hình sản xuất của anh Hùng sẽ tiếp tục được nhân rộng, giúp nâng cao chất lượng và hiệu quả sản xuất lúa ở Hải Phòng.

Trong bối cảnh hiện nay, việc ứng dụng công nghệ vào sản xuất lúa không chỉ là một lựa chọn mà còn là một yêu cầu tất yếu. Bằng cách áp dụng các công nghệ tiên tiến, nông dân có thể tăng năng suất, giảm chi phí và nâng cao chất lượng sản phẩm. Đồng thời, việc tích tụ đất đai và áp dụng công nghệ cũng giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp.

Anh Hùng và mô hình sản xuất của mình đã trở thành một biểu tượng cho sự đổi mới và sáng tạo trong ngành nông nghiệp. Với sự quyết tâm và đam mê, anh đã vượt qua các khó khăn và thách thức để đạt được thành công. Mô hình của anh sẽ tiếp tục được nhân rộng, giúp nâng cao chất lượng và hiệu quả sản xuất lúa ở Hải Phòng, cũng như góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp Việt Nam.