Thị trường tuyển dụng trong quý III/2025 được dự báo sẽ tiếp tục duy trì đà ổn định, với sự tập trung của doanh nghiệp vào việc tìm kiếm ứng viên có chuyên môn tốt, am hiểu luật và linh hoạt trong vận hành. Tuy nhiên, sự chênh lệch giữa cung và cầu lao động đang trở thành một thách thức đáng kể.

Theo báo cáo Thị trường lao động quý II/2025 của Vieclam24h, hơn 72,7% người lao động bị sa thải đã chủ động tìm việc trở lại, nhưng chỉ 24,7% tìm được công việc phù hợp trong thời gian ngắn. Đồng thời, 77,4% doanh nghiệp đánh giá rằng việc tuyển dụng trở nên khó khăn hơn so với cùng kỳ, đặc biệt là trong việc tuyển dụng nhân viên chính thức và cấp trung.

Báo cáo cũng chỉ ra rằng người lao động đang tìm kiếm sự ổn định và các điều kiện làm việc có lợi hơn, trong khi doanh nghiệp lại ưu tiên các biện pháp như tăng cường kênh tuyển dụng và truyền thông thương hiệu nhà tuyển dụng. Sự chênh lệch này đã khiến việc thu hút và giữ chân nhân tài trở nên chông gai hơn.

Bà Nguyễn Võ Minh Thư, Phó Trưởng Ban Quản lý các Khu chế xuất và Công nghiệp TPHCM, cho biết rằng nhu cầu tuyển dụng lao động phổ thông của các doanh nghiệp tại các khu chế xuất và công nghiệp vẫn rất lớn. Tuy nhiên, nhiều công ty đang gặp khó khăn trong việc tuyển thêm lao động do hàng loạt rào cản khách quan lẫn chủ quan.

Để thu hẹp khoảng cách giữa người lao động và doanh nghiệp, các chuyên gia cho rằng doanh nghiệp cần cân nhắc hệ lụy dài hạn trước quyết định cắt giảm, tái thiết niềm tin bằng lắng nghe và giao tiếp, cập nhật và tối ưu hóa chiến lược tuyển dụng phù hợp với kỳ vọng của người lao động. Đối với người lao động, cần duy trì tư duy linh hoạt và sẵn sàng thích nghi, đầu tư phát triển kỹ năng liên tục và chủ động xây dựng thương hiệu cá nhân.

Ông Nguyễn Hoàng Thanh Chương, Giám đốc Dịch vụ Tuyển dụng, Adecco Việt Nam, nhận định rằng thị trường tuyển dụng sẽ duy trì đà ổn định, với sự ưu tiên của doanh nghiệp đối với ứng viên có chuyên môn tốt, am hiểu luật và linh hoạt trong vận hành. Các vị trí then chốt vẫn được chú trọng tuyển dụng, với yêu cầu cao hơn về các kỹ năng đáp ứng xu hướng tương lai, khả năng thích ứng và tính tuân thủ.

Trong bối cảnh hiện nay, các doanh nghiệp cần tích cực triển khai các chiến lược tuyển dụng sáng tạo và linh hoạt để thu hút và giữ chân nhân tài. Ngược lại, người lao động cần không ngừng nâng cao kỹ năng và kiến thức để đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động cạnh tranh.

Xu hướng tuyển dụng trong thời gian tới được dự báo sẽ tập trung vào các lĩnh vực như công nghệ thông tin, kỹ thuật, và các ngành nghề liên quan đến kinh tế và tài chính. Do đó, người lao động cần có kế hoạch phát triển sự nghiệp phù hợp với xu hướng thị trường.

Có thể thấy, sự hợp tác chặt chẽ giữa doanh nghiệp và người lao động là chìa khóa để giải quyết thách thức về sự lệch pha giữa cung và cầu lao động. Qua đó, thị trường lao động Việt Nam có thể phát triển ổn định và bền vững trong thời gian tới.

Đào tạo nhân sự là một trong những yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp giữ chân nhân viên giỏi và tăng cường năng lực cạnh tranh. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp vẫn chưa thực sự đầu tư vào lĩnh vực này, dẫn đến tình trạng nhân viên thường quên gần hết kiến thức và kỹ năng được đào tạo sau 30 ngày.

Theo bà Thanh Nguyễn, Giám đốc điều hành và truyền cảm hứng hạnh phúc Anphabe, khi tình hình bất ổn, nhân sự giỏi thường là người rời đi đầu tiên. Ngoài vấn đề về tiền lương, cảm giác không được đáp ứng nhu cầu đào tạo cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến thực trạng này.

Việc đào tạo vốn được xem như khoản đầu tư quan trọng để giữ chân nhân viên giỏi, nhưng lại bị doanh nghiệp cắt giảm đầu tiên khi công ty gặp bất ổn về tài chính. Chỉ có 22% doanh nghiệp đã đầu tư vào các nền tảng đào tạo trực tuyến, và hơn 40% doanh nghiệp thừa nhận gặp khó trong việc thu hút nhân tài.

Bà Thanh khẳng định, nếu không đủ năng lực tài chính cho nhân viên, doanh nghiệp cần đầu tư vào khâu đào tạo để giúp người lao động có cảm giác làm chủ năng lực, yên tâm hơn khi có thể làm việc ở bất cứ đâu nhờ năng lực mà họ có. Nghiên cứu của Anphabe cho thấy học tập giúp 84% nhân viên cảm nhận công việc có ý nghĩa hơn.

Tuy nhiên, thực tế nhiều đơn vị thừa nhận dù đã đổ nhiều tiền, thời gian để đào tạo nhưng lại gặp khó trong việc đo lường hiệu quả. Nguyên nhân là bởi việc đào tạo theo kiểu truyền thống, áp dụng một khuôn mẫu cho toàn bộ nhân sự đã không còn phù hợp, thiếu tính linh hoạt và khiến doanh nghiệp tốn quá nhiều chi phí.

Theo lý thuyết đường cong quên lãng, 86% nhân viên sẽ quên hết kiến thức và kỹ năng được đào tạo sau 30 ngày. Bà Thanh cho rằng, ngoài việc chọn phương pháp đào tạo đúng, doanh nghiệp còn đứng trước thách thức về việc thúc đẩy ý thức tự học của nhân viên.

Mặc dù 64% người lao động muốn học các kỹ năng mới để duy trì khả năng cạnh tranh, nhưng chỉ 26% người thật sự tham gia các khóa học mà doanh nghiệp tổ chức mỗi tuần. Xu hướng đào tạo hiện nay là cá nhân hóa, vì nhân viên thường có điểm yếu năng lực và nhu cầu được đào tạo khác nhau.

Chuyên gia cho rằng doanh nghiệp cần ưu tiên chiến lược đào tạo phát triển, tuyển dụng và thưởng theo kỹ năng. Nghĩa là doanh nghiệp cần lập danh mục kỹ năng mà tổ chức cần và định vị năng lực từng nhân viên từ đào tạo truyền thống theo một khuôn mẫu cho tất cả sang học tập, cá nhân hóa theo nhu cầu.

Khi đã gia tăng được trải nghiệm học tập cho nhân sự, doanh nghiệp sẽ gián tiếp giải quyết được bài toán thúc đẩy tinh thần tự học của họ. Từ đó, việc đào tạo không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn tối ưu hiệu quả.

Doanh nghiệp phải thay đổi tư duy, xem đào tạo là khoản đầu tư, không phải là chi phí dễ dàng bị cắt giảm khi tài chính bất ổn.

Trong bối cảnh biến động hiện nay, các phương pháp phát triển con người và xây dựng đội ngũ kế thừa đang ngày càng được chú trọng. Tại Việt Nam, mentoring đang âm thầm phát triển như một dòng suối chảy ngầm dưới nền văn hóa doanh nghiệp, với tiềm năng trở thành một nét văn hóa trong các tổ chức.

Bà Lê Thị Thanh Lâm, nguyên Phó tổng giám đốc Công ty CP Sài Gòn Food, là một trong những người tiên phong trong việc triển khai mentoring tại Việt Nam. Với kinh nghiệm thực tế và kỹ năng lãnh đạo, bà đã xây dựng các câu lạc bộ Mentoring tại Sài Gòn Food, Hội đồng Tư vấn Hỗ trợ Khởi nghiệp Quốc gia – phía Nam và Hội Nữ Doanh Nhân TP.HCM (HAWEE). Theo bà Lâm, mentoring đã thay đổi cách làm việc và sống của bà. “Ba từ khóa quan trọng nhất tôi áp dụng là: định hướng, dẫn dắt và đồng hành”, bà chia sẻ.

Mentoring không chỉ giúp rèn luyện kỹ năng lãnh đạo hiệu quả mà còn giúp người lãnh đạo biết lắng nghe, đặt câu hỏi, xây dựng lòng tin và tạo không gian an toàn để người khác dám chia sẻ thật lòng. Qua đó, mentoring giúp người trẻ phát triển và cũng giúp người lãnh đạo trưởng thành hơn. Một người mentor giỏi cần hội đủ bốn yếu tố cốt lõi: kinh nghiệm thực tế, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng đặt câu hỏi và kỹ năng kể chuyện.

Cuốn sách “Người cố vấn” của bà Lâm là một trong những cuốn sách đầu tiên về mentoring do người Việt viết. Cuốn sách này không chỉ chia sẻ kinh nghiệm thực tế mà còn lan tỏa sâu rộng những giá trị của mentoring đến với nhiều người. Theo bà Lâm, mentoring là một phương pháp phát triển con người và xây dựng đội ngũ kế thừa trong tổ chức. Với tính kế thừa liên tục, mentoring giúp truyền lại kinh nghiệm, kỹ năng và tinh thần học hỏi giữa các thế hệ.

Trong thời đại biến động, mentoring đang trở thành một nhu cầu thiết yếu đối với các tổ chức. Tương lai của lĩnh vực mentoring và coaching tại Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Mentoring sẽ trở thành một nét văn hóa trong các tổ chức, giúp xây dựng đội ngũ kế thừa và phát triển nhân lực bền vững. Các tổ chức có thể tham khảo Sài Gòn Food, một trong những công ty tiên phong trong việc áp dụng mentoring vào văn hóa doanh nghiệp.

Ngoài ra, Hội Nữ Doanh Nhân TP.HCM (HAWEE) cũng là một tổ chức tích cực trong việc hỗ trợ và phát triển mentoring. Thông tin về các hoạt động của HAWEE có thể được tìm thấy tại https://hawee.vn/. Tóm lại, mentoring đang có tiềm năng phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam và sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng đội ngũ kế thừa và phát triển nhân lực bền vững cho các tổ chức.