Một dự án hỗ trợ kỹ thuật mang tên “Thúc đẩy nông nghiệp thông minh với khí hậu và tài chính toàn diện tại Việt Nam” do Chính phủ Luxembourg tài trợ đã được triển khai tại TP. Huế. Dự án này đã mở ra cơ hội phát triển sản phẩm hàng hóa theo chuỗi cung ứng hoa atiso theo tiêu chuẩn hữu cơ tại địa phương.

Hiện tại, 2 phường Phong Điền và Phong Thái (thuộc thị xã Phong Điền cũ) đang có lợi thế nhất định trong phát triển hoa atiso theo hướng hàng hóa với diện tích trồng hoa atiso đỏ hơn 50 ha. Tuy nhiên, do thói quen canh tác truyền thống và việc bán thô cho thương lái chưa qua chế biến, chưa xây dựng được thương hiệu, nên sản phẩm hoa atiso đỏ vẫn còn gặp khó khăn về thị trường đầu ra.

Mới đây, trong khuôn khổ dự án, Công ty CP Mekong Herbals và các HTX trên địa bàn 2 phường Phong Thái và Phong Điền đã ký kết hợp tác sản xuất và tiêu thụ sản phẩm hoa atiso đỏ theo tiêu chuẩn hữu cơ. Mục tiêu của hoạt động này là phát triển chuỗi giá trị hoa atiso hữu cơ và vùng nguyên liệu 60 ha, dự kiến thời gian thực hiện từ tháng 4/2025 đến 12/2026.

Công ty CP Mekong Herbals sẽ hỗ trợ bao tiêu sản phẩm và thực hiện đào tạo kỹ thuật canh tác hữu cơ cho các hộ nông dân ký hợp đồng liên kết từ khâu chuẩn bị đất trồng, chăm sóc, thu hoạch và kiểm soát chất lượng sau thu hoạch.

Sự tham gia của dự án đã phần nào phát huy được hiệu quả của mô hình liên kết “4 nhà”: Chính quyền, doanh nghiệp, người dân và tổ chức dự án trong phát triển nông nghiệp bền vững. Trong đó, chính quyền địa phương đóng vai trò kết nối, tạo điều kiện về đất đai, quy hoạch vùng trồng, tổ chức sản xuất; dự án hỗ trợ kỹ thuật, nguồn lực ban đầu và kết nối chuyển giao quy trình canh tác hữu cơ; doanh nghiệp ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm, đảm bảo đầu ra ổn định; người dân là lực lượng trực tiếp sản xuất, tham gia mô hình và cam kết chất lượng.

Ông Lê Thành Bắc, đại diện Ban quản lý dự án VIE/039 chia sẻ, doanh nghiệp và người dân cần thực hiện theo đúng cam kết đã ký kết làm nền tảng cho hoạt động phát triển vùng nguyên liệu cũng như xây dựng thương hiệu, thị trường cho sản phẩm về sau. Đồng thời, chính quyền 2 phường Phong Thái, Phong Điền cần tham gia tích cực hơn với vai trò kết nối, nghiên cứu quy hoạch vùng trồng nhằm mở rộng diện tích canh tác hoa atiso đỏ như định hướng của dự án…

Hoạt động này không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn góp phần thúc đẩy chuyển đổi phương thức canh tác xanh, bền vững và nâng cao năng lực tổ chức sản xuất cho cộng đồng nông thôn.

Trong bối cảnh chuyển đổi số đang trở thành xu thế tất yếu, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động khuyến nông đã trở thành một phần quan trọng trong nỗ lực hiện đại hóa ngành nông nghiệp. Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đã và đang tích cực đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động khuyến nông, với mục tiêu chính là chuyển đổi hoạt động khuyến nông từ môi trường truyền thống sang môi trường số. Qua đó, giúp nông dân tiếp cận kiến thức mới để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ.

Từ năm 2021 đến 2023, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đã triển khai dự án khuyến nông Trung ương thông qua mô hình sản xuất rau chất lượng cao ứng dụng công nghệ thông tin kết nối cung cầu tại một số tỉnh phía Bắc. Dự án đã đạt được những kết quả tích cực, với 55 ha sản xuất rau theo chuỗi thương phẩm chất lượng cao, 18 mô hình và 698 hộ dân tham gia. Năng suất bình quân của các mô hình đều đạt và vượt so với mục tiêu đề ra, trong đó, năng suất bình quân sản xuất dưa thơm đạt 33,8 tấn/ha, rau cải 25,2 tấn/ha, cà chua 59,3 tấn/ha.

Bên cạnh đó, dự án cũng xây dựng cổng thông tin quản trị kết nối cung-cầu, giúp khách hàng nắm được thông tin và kiểm soát từ khâu sản xuất đến sơ chế, đóng gói và ký kết tiêu thụ sản phẩm. Các mô hình cho hiệu quả kinh tế cao hơn so với sản xuất ngoài mô hình, cụ thể: Mô hình dưa thơm cao hơn 30,6%, rau cải 33,4% và cà chua 22,4%.

Ngoài ra, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cũng triển khai mô hình thí điểm nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh ứng dụng công nghệ số, giảm phát thải gắn với tiêu thụ sản phẩm tại tỉnh Thanh Hóa. Mô hình này đã mang lại những kết quả nhất định, với việc ứng dụng hệ thống quan trắc môi trường trong ao giúp người nuôi quản lý chất lượng nước tốt hơn, tiết kiệm chi phí.

Trung tâm Khuyến nông Quốc gia xác định, chuyển đổi số là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong thời gian tới. Để thực hiện chuyển đổi số lĩnh vực khuyến nông, trung tâm sẽ tập trung vào ba trụ cột là: Truyền thông số; đào tạo, tập huấn số; quản lý số hoạt động khuyến nông. Từ năm 2021, trung tâm đã xây dựng đề án chuyển đổi số trong hoạt động khuyến nông giai đoạn 2021-2025 và đã đạt được những thành công ban đầu.

Việc ứng dụng chuyển đổi số trong nông nghiệp nói chung, hoạt động khuyến nông nói riêng còn gặp nhiều khó khăn do nhận thức của bà con nông dân hạn chế; cơ sở hạ tầng cho phát triển và ứng dụng các công nghệ mới chưa đồng bộ. Do đó, thời gian tới, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cần xây dựng hệ thống dữ liệu tập trung, bảo đảm tính kết nối, liên thông, chia sẻ và đồng bộ hóa từ Trung ương đến địa phương; xây dựng hệ thống khuyến nông số nhằm kết nối hiệu quả với toàn bộ hệ thống khuyến nông.

Hiện nay, để biết thêm thông tin chi tiết về các hoạt động và dự án của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, bạn có thể truy cập vào trang web chính thức của trung tâm tại https://www.agroviet.gov.vn/ hoặc liên hệ trực tiếp với trung tâm để được hỗ trợ và tư vấn.

Thẩm Đan, một người phụ nữ sinh năm 1987 tại Nam Bình, Phúc Kiến, đã trở thành biểu tượng của sự kiên cường và đổi mới trong lĩnh vực phát triển nông thôn tại Trung Quốc. Cuộc đời của cô đã trải qua nhiều biến động, từ việc kinh doanh thất bại và trở thành ‘bà mẹ đơn thân’ vào năm 2018, đến việc phải chăm sóc con gái và chu cấp cho gia đình. Tuy nhiên, thay vì buông xuôi, Thẩm Đan đã chọn cách đối mặt với khó khăn và tạo ra cơ hội mới cho mình.

Cô đã bắt đầu bằng việc chia sẻ cuộc sống thường nhật của mình trên mạng xã hội Douyin (TikTok), nơi cô đã thu hút được lượng lớn fan. Từ việc chia sẻ cảm xúc ban đầu, Thẩm Đan đã chuyển hướng sang giới thiệu đặc sản quê hương, giúp người nông dân địa phương bán được nông sản và cải thiện thu nhập. Với bản năng kinh doanh nhạy bén, Thẩm Đan đã nhận thấy tiềm năng khổng lồ của thương mại điện tử và các nền tảng video ngắn.

Cô đã bắt đầu kể những câu chuyện về nông sản, về cuộc sống của người dân Nam Bình bằng giọng văn giản dị, gần gũi và đầy cảm xúc. Sức hút từ sự chân thật này nhanh chóng lan tỏa, giúp đội ngũ của Thẩm Đan bán được hơn 150 triệu nhân dân tệ giá trị nông sản địa phương chỉ trong vòng một năm. Đến năm 2021, nền tảng của Thẩm Đan đã thu hút hơn 3 triệu người theo dõi, và con số này tiếp tục tăng lên gần 30 triệu người theo dõi trên các nền tảng vào tháng 3/2023.

Thương hiệu nông sản cá nhân của cô đạt tổng doanh thu hơn 70 triệu nhân dân tệ vào năm 2022. Tính tổng doanh số bán nông sản hàng năm từ các sản vật địa phương của Thẩm Đan khoảng 200 triệu nhân dân tệ. Thẩm Đan không chỉ là người bán hàng, cô còn là cầu nối trực tiếp giữa người nông dân và người tiêu dùng, đảm bảo sản phẩm được bán với giá trị xứng đáng, mang lại thu nhập ổn định cho bà con, giúp nuôi sống cả làng.

Bên cạnh việc kinh doanh, Thẩm Đan còn đặc biệt chú trọng đến việc nâng cao năng lực cho thế hệ trẻ, trong đó có rất nhiều phụ nữ. Cô là đồng sáng lập Học viện cho phụ nữ với Liên đoàn phụ nữ Nam Bình, và tích cực cố vấn và đào tạo thanh niên về kỹ năng thương mại điện tử, tiếp thị số. Thẩm Đan cũng là người quảng bá văn hóa nông thôn đầy tâm huyết. Cô tin rằng ‘nông thôn là quê hương của chúng ta’, nơi chứa đựng những giá trị truyền thống và nét đẹp bình dị cần được bảo tồn và phát huy.

Cô thường xuyên giới thiệu các sản phẩm thủ công, phong tục tập quán, và những câu chuyện đời thường của người dân Nam Bình, giúp công chúng hiểu sâu sắc hơn về cuộc sống nông thôn. Những nỗ lực của Thẩm Đan đã được ghi nhận rộng rãi. Cô được vinh danh là một trong 10 thanh niên xuất sắc nhất tỉnh Phúc Kiến vào năm 2021. Cô cũng thường xuyên được mời chia sẻ kinh nghiệm tại các diễn đàn quan trọng, thể hiện vai trò là một người dẫn dắt trong lĩnh vực phát triển nông thôn.

Trong năm 2025, Thẩm Đan tiếp tục mở rộng tầm ảnh hưởng. Công ty của cô đã hợp tác với Viện Nghiên cứu Tiêu chuẩn và Kỹ thuật Kiểm tra Chất lượng Nông nghiệp của Viện Khoa học Nông nghiệp Phúc Kiến để thành lập Trung tâm Phát triển chung Sản phẩm Nông nghiệp Xanh chất lượng cao. Sự hợp tác này nhằm nâng cao tiêu chuẩn chất lượng, an toàn và khả năng truy xuất nguồn gốc của nông sản, đảm bảo sản phẩm ‘xanh, chất lượng cao’.

Với tư cách là Đại biểu Đại hội Đại biểu Nhân dân tỉnh Quảng Đông, Thẩm Đan còn đề xuất ‘Phát huy lợi thế kinh tế số của Quảng Đông, hỗ trợ các nhóm đặc biệt hòa nhập vào kỷ nguyên số’. Douyin (TikTok) đã đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Thẩm Đan đạt được thành công trong lĩnh vực thương mại điện tử và quảng bá văn hóa nông thôn.

Chính phủ đã thực hiện việc sửa đổi Nghị định 107/2018/NĐ-CP về kinh doanh và xuất khẩu gạo, với kỳ vọng tạo ra một môi trường kinh doanh minh bạch và lành mạnh. Điều này sẽ giúp nâng cao hiệu quả của chuỗi giá trị lúa gạo và tăng thu nhập cho nông dân. Sau 7 năm triển khai, Nghị định 107 đã có tác động tích cực đến hoạt động kinh doanh xuất khẩu gạo. Tuy nhiên, quá trình thực thi cũng đã bộc lộ một số vấn đề cần được sửa đổi.

Năm 2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định 01/2025/NĐ-CP sửa đổi một số điều của Nghị định 107 về kinh doanh và xuất khẩu gạo. Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) Trần Thanh Hải cho biết, Bộ Công Thương đã nhiều lần họp và tổ chức hội thảo để lấy ý kiến về dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 107. Qua đó, Bộ đã cập nhật và điều chỉnh các quy định để phù hợp với tình hình thực tiễn, tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho hoạt động kinh doanh và xuất khẩu gạo.

Lúa gạo là ngành sản xuất quan trọng của Việt Nam, tạo sinh kế cho hàng chục triệu nông dân. Những năm qua, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu trong sản xuất lúa gạo, góp phần bảo đảm an ninh lương thực quốc gia và giữ vững vị trí là một trong những nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, ngành hàng lúa gạo Việt Nam vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt là khó khăn nội tại về chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ lúa gạo thiếu tính bền vững.

Giới chuyên gia nhận định, vấn đề cốt lõi là tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác điều hành xuất khẩu gạo, thúc đẩy tiêu thụ lúa gạo hàng hóa cho người dân với giá có lợi nhất. Để mở rộng thị trường xuất khẩu, TS Lê Quốc Phương, nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công Thương), cho rằng ngành lúa gạo Việt Nam cần dịch chuyển mạnh mẽ sang các dòng sản phẩm có giá trị gia tăng cao như gạo hữu cơ, gạo thơm, gạo Japonica sạch, phát thải thấp.

Xuất khẩu gạo đang đối diện với những quy định kỹ thuật ngày càng khắt khe từ các nước nhập khẩu. Việc Nhà nước và các hiệp hội, ngành hàng chủ động đàm phán cấp Chính phủ, xây dựng hàng rào kỹ thuật ngược và hỗ trợ doanh nghiệp bằng các công cụ phòng vệ thương mại sẽ giúp tạo ‘lá chắn’ bảo vệ cho hạt gạo Việt.

Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến, Bộ và các địa phương đang đẩy nhanh việc thực hiện Đề án 1 triệu héc ta chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp để có nguồn cung gạo chất lượng cao và bền vững. Giới chuyên gia dự báo, xuất khẩu gạo năm 2025 sẽ giảm cả lượng và giá so với năm 2024. Vì vậy, việc duy trì thị phần tại các thị trường truyền thống, tập trung vào phân khúc chất lượng cao được xem là giải pháp then chốt để giữ vị thế của gạo Việt.

Trong hơn 1 tháng qua, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam luôn duy trì đà tăng nhẹ. Gạo Việt Nam giữ được giá xuất khẩu cao nhờ lợi thế gạo thơm và gạo chất lượng cao chiếm tỷ trọng lớn. Tuy nhiên, 2 tháng đầu năm 2025, giá gạo xuất khẩu liên tục giảm đã tác động mạnh đến thị trường lúa gạo trong nước. Do vậy, việc thực hiện các giải pháp kiểm soát thu mua, dự trữ, xuất khẩu gạo góp phần làm lành mạnh thị trường cấp thiết hơn bao giờ hết.

Các doanh nghiệp xuất khẩu gạo cần phải tích cực đổi mới, sáng tạo để nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng cường quản lý và kiểm soát chất lượng toàn bộ chuỗi cung ứng. Điều này không chỉ giúp đáp ứng tốt hơn các yêu cầu của thị trường xuất khẩu mà còn góp phần xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam bền vững trên thị trường quốc tế.

Chuyển đổi số đang trở thành một giải pháp hiệu quả giúp nông sản tỉnh Khánh Hòa tiếp cận thị trường nhanh hơn, giảm phụ thuộc vào thương lái và nâng cao giá trị. Đây là một trong những hướng đi quan trọng để thúc đẩy kinh tế – xã hội vùng cao, hướng tới phát triển bền vững trong giai đoạn tới.

Trong thời gian gần đây, nhiều đặc sản của tỉnh Khánh Hòa đã và đang từng bước khẳng định vị thế trên môi trường số. Việc ứng dụng thương mại điện tử không chỉ mang lại hiệu quả rõ rệt ở những khu vực trung tâm mà còn ở các địa phương xa trung tâm đô thị. Tại phường Bắc Nha Trang, xã Vĩnh Lương, thành phố Nha Trang, bà Nguyễn Thị Thu Huyền, chủ thương hiệu chả cá An Food, đã sớm triển khai bán hàng qua mạng xã hội và sàn thương mại điện tử. Khách hàng chủ yếu của cơ sở này là người tiêu dùng nội tỉnh và khách du lịch trong nước. Từ quy trình đóng gói đến vận chuyển, mọi công đoạn đều được chú trọng để giữ độ tươi ngon và tiện lợi cho người mua. Sản phẩm được giao tận nơi, phục vụ nhu cầu sử dụng ngay hoặc làm quà biếu.

Nhờ thương mại điện tử, sản phẩm của cơ sở đã tiếp cận được nhiều đối tượng khách hàng hơn, tăng doanh thu. Bà Huyền cho biết, khách hàng rất chú trọng đến chất lượng sản phẩm và thường gọi điện đặt hàng. Bên em sẽ đóng gói nông sản tươi và giao tận nơi, thường là đến khách sạn hoặc địa chỉ khách yêu cầu.

Ở các địa phương miền núi như Khánh Sơn, Khánh Vĩnh, người dân cũng đã tiếp cận các nền tảng trực tuyến. Thời điểm dịch bệnh Covid-19, nhiều hộ dân đã biết thực hiện livestream bán hàng. Đến nay, sản phẩm của bà con đã được đưa lên các sàn thương mại điện tử, tiêu thụ thuận lợi hơn, mang lại thu nhập cao hơn. Ông Nguyễn Văn Bính, Giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Khánh Sơn, cho biết thương mại điện tử mang lại nhiều lợi ích. Không tốn mặt bằng, giảm chi phí kho bãi, không cần qua trung gian nên tiết kiệm hoa hồng. Ngoài ra còn tiết kiệm quảng cáo, vận chuyển, và có thể chủ động đào tạo bà con bán hàng qua mạng xã hội.

Từ những tín hiệu tích cực, xã miền núi Khánh Sơn, tỉnh Khánh Hòa, đã xác định chuyển đổi số là nhiệm vụ trọng tâm trong dự thảo văn kiện Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2025-2030. Đây không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là giải pháp để tháo gỡ điểm nghẽn trong tiêu thụ nông sản, nâng cao thu nhập và phát triển kinh tế – xã hội bền vững ở vùng cao.

Thực tế cho thấy, khi được triển khai đúng hướng, chuyển đổi số rút ngắn khoảng cách giữa người sản xuất và thị trường. Qua các nền tảng số, các loại nông sản như sầu riêng, mít nghệ, chuối… tiếp cận trực tiếp người tiêu dùng và doanh nghiệp, hạn chế phụ thuộc vào thương lái, đồng thời góp phần xây dựng thương hiệu bền vững. Đảng bộ xã Khánh Sơn đề ra mục tiêu đến năm 2030, tỷ lệ hộ khá, hộ giàu tại địa phương tăng từ 1,4% lên 6%, trong đó nhiều hộ có thu nhập trên 200 triệu đồng/năm. Theo đó, xã Khánh Sơn sẽ tập trung vào các đột phá như nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm thông qua ứng dụng khoa học – kỹ thuật, cập nhật thông tin thị trường, hỗ trợ người dân sử dụng công cụ số trong sản xuất và tiêu thụ.

Ông Bùi Hoài Nam, Bí thư Đảng ủy xã Khánh Sơn, tỉnh Khánh Hòa, khẳng định trong chuyện chuyển đổi số, điều đáng lo nhất là khả năng tiếp cận của người dân. Vì vậy, công tác tuyên truyền, hướng dẫn là rất quan trọng. Cần đẩy mạnh các hoạt động kết nối cung – cầu, tổ chức diễn đàn, kết nối giao thương, để bà con có thêm cơ hội mở rộng thị trường tiêu thụ bền vững.

Hội Nông dân các cấp tỉnh Khánh Hòa đã đồng hành hỗ trợ bà con chuyển từ sản xuất nhỏ lẻ sang sản xuất hàng hóa, từng bước hình thành vùng chuyên canh cây trồng, vật nuôi chủ lực, nâng cao năng suất và thu nhập. Ông Lê Quốc Toàn, Phó Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Khánh Hòa, đánh giá nhiều sản phẩm như sầu riêng, bưởi da xanh… đã có mặt trên sàn thương mại điện tử, góp phần mở rộng thị trường và nâng cao giá trị. Huấn luyện cho bà con livestream bán hàng trên mạng xã hội. Khi bà con đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, không chỉ bán hàng mà còn nắm bắt được tín hiệu thị trường – người tiêu dùng cần gì, mẫu mã nào được ưa chuộng. Từ đó điều chỉnh sản xuất phù hợp, bán được nhiều hơn, giá trị cao hơn.

Chuyển đổi số bước đầu giúp nông dân tiêu thụ sản phẩm thuận lợi hơn, đồng thời thay đổi tư duy từ manh mún sang sản xuất có kế hoạch, phù hợp nhu cầu thị trường. Đây chính là con đường đưa nông sản miền núi Khánh Hòa ra thị trường lớn, hướng tới một nền nông nghiệp hiện đại và bền vững.

Đồng Tháp, một tỉnh thuộc khu vực đồng bằng sông Cửu Long, tiếp giáp biển Đông với địa hình đa dạng, bao gồm vùng ngọt và kiểm soát lũ đầu nguồn, vùng Đồng Tháp Mười và vùng dự án Bảo Định phía bắc sông Tiền, cũng như vùng ngọt hóa Gò Công phía Đông tỉnh. Đặc biệt, vùng Đồng Tháp Mười và vùng ngọt hóa Gò Công có điều kiện thiên nhiên và đất đai đặc thù, với đất nhiễm phèn, nhiễm mặn, thường bị ảnh hưởng bởi hạn mặn trong mùa khô, gây khó khăn cho sản xuất.

Để thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm nhẹ thiên tai, địa phương đã chú trọng phát huy tiềm năng và thế mạnh của cây rau màu trong tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp. Điều này đã giúp nông dân tăng thêm thu nhập, ổn định sản xuất và đời sống. Nhiều mô hình mới đã xuất hiện, với các xã Tân Phước1, Tân Phước2, Tân Phước3, Hưng Thạnh là những địa phương tiên phong phát triển cây màu ở vùng nhiễm phèn Đồng Tháp Mười.

Các xã này đã chuyển đổi trên 1.100ha đất canh tác sang trồng rau màu lương thực và thực phẩm. Đặc biệt, các xã duy trì vùng trồng dưa hấu khoảng 300 ha, cho sản lượng mỗi năm gần 6.800 tấn, và vùng trồng khoai mỡ chuyên canh trên 500 ha, cho sản lượng mỗi năm gần 10.000 tấn củ. Khoai mỡ Đồng Tháp Mười đã khẳng định được thương hiệu và được thị trường các tỉnh phía Nam ưa chuộng.

Chuyển đổi sản xuất đã xuất hiện nhiều mô hình mới, cách làm hiệu quả. Điển hình như chị Mai Thanh Châu, nông dân xã Tân Phước2, đã chuyển 4ha đất trồng lúa sang mô hình trồng sen kết hợp nuôi thủy sản nước ngọt trên ruộng lúa. Chị Châu cho biết sen cho thu hoạch ngó gần như quanh năm, thích hợp thổ nhưỡng vùng Đồng Tháp Mười. Với giá ngó sen bình quân 30.000 đồng/kg, mỗi năm chị bán thu 300 triệu đồng.

Còn tính chung các nguồn lợi từ ngó sen, thủy sản trong mô hình, mỗi năm chị thu khoảng 750 triệu đồng, trừ chi phí còn lãi ròng trên 550 triệu đồng. Còn nông dân Nguyễn Thành Hiển vào lập nghiệp tại xã Hưng Thạnh chọn mô hình đa dạng hóa cây trồng trên nền đất lúa, chủ lực là lúa, dứa, khoai mỡ. Hiện, ông canh tác 3ha dứa, 5ha khoai mỡ, 1ha lúa năng suất cao. Trung bình mỗi năm, sau khi trừ chi phí, còn lợi nhuận ròng trên 1,1 tỷ đồng.

Nhằm liên kết sản xuất, giải quyết đầu ra cho rau màu thương phẩm, tỉnh đã thành lập được hàng chục hợp tác xã chuyên canh rau, thu hút hàng nghìn thành viên các vùng chuyên canh rau. Các hợp tác xã tăng cường chuyển giao khoa học kỹ thuật nông nghiệp cho bà con nông dân, nhân rộng mô hình trồng rau màu theo tiêu chí VietGAP hoặc trồng rau an toàn nhằm bảo vệ sức khỏe và môi trường cũng như tăng sức cạnh tranh của nông sản hàng hóa trên thị trường.

Nhiều năm nay, thông qua liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, các hợp tác xã rau an toàn vùng ngọt hóa Gò Công tỉnh Đồng Tháp đã tăng cường ký hợp đồng tiêu thụ sản phẩm với các siêu thị, các chợ đầu mối trong ngoài tỉnh như: Metro, Mega Market, Công ty cổ phần thương mại Bách hóa Xanh, … với sản lượng tiêu thụ ổn định từ 20 tấn đến 25 tấn rau an toàn/ngày.

Nhờ vậy, nông dân an tâm chuyển đổi sản xuất, mở rộng diện tích rau màu phục vụ nhu cầu thị trường trong ngoài tỉnh quanh năm. Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp, đến giữa tháng 7/2025, nông dân trong tỉnh trồng được khoảng 44.000 ha rau màu các loại, đạt khoảng 64% chỉ tiêu cả năm và tăng hơn 5,2% so cùng kỳ năm trước.

Sản lượng thu hoạch khoảng 853.000 tấn rau màu các loại, đạt 57,7% chỉ tiêu cả năm và tăng hơn 6,7% so cùng kỳ năm trước; trong đó, hai vùng sản xuất rau màu trọng điểm là Đồng Tháp Mười và vùng ngọt hóa Gò Công đóng góp khoảng 50% diện tích và sản lượng rau màu toàn tỉnh.

Nhờ phát huy tiềm năng và thế mạnh cây màu thích ứng biến đổi khí hậu, nông dân tại đây nâng cao thu nhập, có cuộc sống ổn định và 100% số xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới.

Xuất khẩu gạo của Việt Nam – một trong những ngành nông nghiệp trọng điểm của đất nước – đang phải đối mặt với một nghịch lý đáng lo ngại trong bối cảnh thị trường toàn cầu biến động. Mặc dù xuất khẩu được nhiều gạo hơn, nhưng giá trị thu về lại giảm đáng kể. Điều này đặt ra những thách thức sâu sắc trong việc nâng tầm giá trị hạt gạo Việt trên trường quốc tế.

Theo số liệu mới nhất từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trong 6 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu gạo của Việt Nam đã đạt 4,9 triệu tấn, tăng 7,6% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, giá trị xuất khẩu lại giảm 12,2%, chỉ còn 2,54 tỷ USD. Đáng chú ý, giá gạo xuất khẩu bình quân cũng đã giảm mạnh 18,4%, xuống mức 517,5 USD/tấn. Sự sụt giảm này cho thấy những khó khăn mà ngành xuất khẩu gạo Việt Nam đang phải đối mặt.

Tình trạng bán nhiều, thu ít trong xuất khẩu gạo không phải là vấn mới. Thực tế, đây là hệ quả kéo dài từ những hạn chế mang tính cấu trúc của ngành. Một trong những nguyên nhân cốt lõi là việc Việt Nam vẫn chủ yếu xuất khẩu gạo thô – loại sản phẩm có giá trị gia tăng thấp, khó cạnh tranh bằng chất lượng hay thương hiệu mà chủ yếu dựa vào giá rẻ. Bên cạnh đó, thương hiệu gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế còn khá mờ nhạt, làm giảm khả năng cạnh tranh và giá trị của sản phẩm.

Trong bối cảnh ngành lúa gạo đối mặt nhiều thách thức, Việt Nam đang từng bước chuyển mình theo hướng chiến lược hơn, hướng tới phát triển bền vững và gia tăng giá trị. Nổi bật là xu hướng sản xuất gạo xanh phát thải thấp – được ví như tấm hộ chiếu xanh đưa nông nghiệp Việt ra thế giới. Đây là dòng sản phẩm tiên phong đáp ứng đúng xu hướng tiêu dùng thân thiện môi trường, đặc biệt tại các phân khúc cao cấp. Hiện, Việt Nam là quốc gia duy nhất sở hữu sản phẩm này, tạo ra lợi thế cạnh tranh đáng kể trong việc xây dựng thương hiệu quốc gia.

Ngành lúa gạo Việt Nam đang ở một ngã rẽ quan trọng – nơi viên ngọc thô cần được mài giũa thành sản phẩm có giá trị cao. Hành trình này đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ, quyết liệt giữa Chính phủ, doanh nghiệp và người nông dân, để không chỉ gia tăng sản lượng mà còn nâng tầm giá trị, khẳng định vị thế gạo xanh của Việt Nam trên bản đồ nông nghiệp thế giới.

Ở vùng trung du bán sơn địa của tỉnh Bắc Ninh, một mô hình chăn nuôi mới đang được triển khai và mang lại hiệu quả kinh tế cao. Loài chim quý hiếm được mệnh danh là “chim tiến vua” – sâm cầm, đang được hồi sinh và mở ra một hướng đi mới cho nông nghiệp địa phương.

Người tiên phong cho mô hình này là anh Phạm Văn Hùng, một nông dân ở xã Nghĩa Phương. Với diện tích 17.000 m2, trang trại của anh hiện là nơi sinh sống của gần 10.000 con chim bố mẹ. Mỗi năm, khoảng 40.000 con được nhân giống và cung cấp ra thị trường, chủ yếu là các nhà hàng, khách sạn cao cấp trên cả nước.

Một quả trứng sâm cầm có giá từ 100.000 đến 200.000 đồng. Một con chim trưởng thành có thể bán với giá gần 1 triệu đồng, thậm chí cao hơn khi khan hàng. Cặp chim giống thuần chủng, khỏe mạnh có giá lên tới hơn 2 triệu đồng.

Mô hình chăn nuôi sâm cầm mang lại hiệu quả kinh tế cao, lợi nhuận trung bình mỗi năm trên 1 tỷ đồng – con số đáng mơ ước đối với một mô hình nông nghiệp quy mô hộ gia đình. Công việc vận hành trang trại không quá phức tạp, chỉ cần 2 công nhân là đủ để vận hành trang trại như cho ăn, dọn chuồng và thu trứng.

Sâm cầm thuộc nhóm thủy cầm, có khả năng thích nghi tốt với môi trường nuôi nhân tạo. Loài chim này khá dễ nuôi, ít bệnh tật và không đòi hỏi kỹ thuật chăm sóc quá phức tạp. Chim non mới nở tỷ lệ sống cao, có thể tự ăn. Thức ăn chính là cám gà, cám vịt kết hợp với các loại rau xanh như lục bình, giá đỗ…

Thời gian sinh trưởng của chim cũng ngắn, chỉ khoảng 3 tháng là có thể xuất bán, giúp người nuôi quay vòng vốn nhanh, giảm thiểu rủi ro và dễ dàng mở rộng mô hình.

Tuy nhiên, nuôi sâm cầm không chỉ cần kỹ thuật và thị trường mà còn phải tuân thủ pháp lý. Do là động vật hoang dã, người chăn nuôi cần phải có đầy đủ giấy tờ pháp lý như chứng nhận nguồn gốc giống, mã số cơ sở nuôi, kiểm tra định kỳ và xác nhận của cơ quan kiểm lâm.

Trang trại của anh Hùng là một trong số ít cơ sở thực hiện đầy đủ các yêu cầu này ngay từ đầu. Chính vì vậy, sản phẩm của trang trại không chỉ được thị trường trong nước đón nhận mà còn có khả năng xuất khẩu.

Không dừng lại ở việc làm giàu cho bản thân, anh Hùng còn tích cực vận động bà con địa phương cùng tham gia nuôi sâm cầm theo chuỗi. Anh sẵn sàng chia sẻ con giống, kỹ thuật và định hướng thị trường để hình thành vùng chăn nuôi tập trung, đảm bảo chất lượng và đầu ra ổn định.

Với mô hình chăn nuôi sâm cầm, người dân không chỉ có được nguồn thu nhập đáng kể mà còn góp phần bảo tồn và phát triển loài chim quý hiếm này. Hiện tại, trang trại của anh Hùng đã trở thành một điểm đến cho nhiều người muốn tìm hiểu về mô hình chăn nuôi này và hy vọng sẽ nhân rộng trong thời gian tới.

Hà Tĩnh, một tỉnh nông nghiệp với phần lớn dân số sinh sống ở các vùng nông thôn, đang nổi lên như một điểm sáng trong việc phát triển kinh tế tư nhân ở khu vực nông thôn. Với hơn 150.000 hộ nông dân đăng ký danh hiệu sản xuất, kinh doanh giỏi các cấp, tỉnh Hà Tĩnh đã và đang tạo điều kiện thuận lợi để những “hạt mầm” này phát triển thành các doanh nghiệp tư nhân.

Hiện nay, tỉnh Hà Tĩnh có gần 224.000 hội viên tham gia tổ chức hội nông dân, đây là lực lượng nòng cốt trong việc推動 hình thành nền kinh tế tư nhân ở khu vực nông thôn. Thông qua các hoạt động của hội, nhiều nông dân đã được tạo điều kiện thuận lợi để đầu tư mở rộng sản xuất, áp dụng công nghệ hiện đại để nâng cao chất lượng, giá trị nông sản. Nhiều mô hình sản xuất bài bản đã được hình thành, tạo tiền đề cho sự ra đời của các doanh nghiệp tư nhân.

Châu Thị Hồng Hà, một nông dân chính hiệu và cũng là hội viên xuất sắc của Hà Tĩnh, là một ví dụ điển hình về sự thành công trong việc xây dựng mô hình sản xuất kinh doanh ở nông thôn. Khởi nghiệp từ một vài con hươu chỉ với mục đích có thêm đồng ra, đồng vào, để bớt đói kém, sau hơn 30 năm, gia đình bà đã gây dựng nên trang trại chăn nuôi hươu có quy mô hàng trăm con. Đến nay, vợ chồng bà đã thành lập Doanh nghiệp tư nhân nhung hươu Thuận Hà, chuyên kinh doanh các sản phẩm từ hươu. Doanh nghiệp hiện có 3 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP 3 sao cấp tỉnh.

Nhiều hội viên nông dân ở Hà Tĩnh đã và đang chuyển mình mạnh mẽ, trở thành những “doanh nhân nông thôn”, làm chủ mô hình sản xuất lớn, tạo công ăn việc làm cho lao động địa phương. Tuy nhiên, các mô hình kinh tế tư nhân từ hội viên nông dân vẫn gặp không ít rào cản, từ thiếu vốn, khó tiếp cận thị trường, công nghệ còn hạn chế cho đến thiếu kỹ năng quản lý, điều hành…

Để tháo gỡ những vướng mắc và tạo điều kiện tốt hơn nữa cho những nông dân trở thành doanh nhân, ông Trần Đình Ước – Phó Chủ tịch Hội Nông dân (Ủy ban MTTQ tỉnh) cho biết: Hội viên nông dân sản xuất – kinh doanh giỏi chính là mắt xích quan trọng, giúp nông thôn thoát khỏi tư duy sản xuất nhỏ lẻ, hướng đến nền kinh tế hàng hóa bền vững. Hiện nay, kinh tế nông hộ đang là mô hình kinh tế chính ở khu vực nông thôn.

Từ thực tiễn, việc nhìn nhận đúng vai trò của kinh tế nông hộ và có chính sách phát triển phù hợp sẽ không chỉ nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp mà còn góp phần hình thành một khu vực kinh tế tư nhân năng động, sáng tạo và bền vững. Hội Nông dân tỉnh đang tích cực triển khai các nội dung Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.