Trong bối cảnh thế giới đầy biến động, liên kết doanh nghiệp đang trở thành một yếu tố quan trọng giúp các doanh nghiệp mở rộng và đa dạng hóa thị trường, kết nối và hiện thực hóa các mô hình kinh doanh mới. Thông qua việc liên kết, doanh nghiệp có thể chia sẻ và nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực, giảm thiểu rủi ro và ứng phó hiệu quả với các diễn biến bất lợi, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Hiện nay, các hình thức liên kết doanh nghiệp rất đa dạng, bao gồm hợp tác doanh nghiệp cùng ngành, hình thành chuỗi sản xuất, chuỗi cung ứng, đầu tư, góp vốn, mua bán, sáp nhập và hình thành các nhóm công ty, ký kết hợp tác chiến lược. Đặc biệt, trong mối liên kết với doanh nghiệp nước ngoài, số lượng doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi cung ứng của các tập đoàn đa quốc gia có xu hướng tăng. Sự liên kết giữa doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp ngoài nhà nước cũng có điều kiện thuận lợi để phát triển thông qua chủ trương cổ phần hóa và đa dạng hóa sở hữu doanh nghiệp nhà nước.

Tuy nhiên, theo TS. Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược, doanh nghiệp Việt Nam vẫn thiếu sự liên kết chặt chẽ có tính hệ thống và bài bản. Việt Nam đã có một số doanh nghiệp lớn tham gia cạnh tranh quốc tế và tham gia một số khâu của chuỗi giá trị sản xuất khu vực và thế giới. Tuy nhiên, mạng lưới doanh nghiệp liên kết vẫn bị giới hạn trong phạm vi số ít các doanh nghiệp cùng hệ thống sở hữu. Đồng thời, còn thiếu các doanh nghiệp lớn, cả doanh nghiệp nhà nước và khu vực tư nhân, có khả năng kết nối, làm chủ chuỗi giá trị và dẫn dắt hệ sinh thái doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nước.

Hầu hết doanh nghiệp Việt Nam là doanh nghiệp nhỏ và vừa, hoạt động đơn lẻ và chưa chủ động tham gia vào các quan hệ đối tác, liên kết. Trong giai đoạn kinh tế khó khăn, chuỗi cung ứng đứt gãy, các doanh nghiệp trong nước không tạo được vòng tuần hoàn chặt chẽ để cùng liên kết, cung ứng, chia sẻ và tối đa hóa đầu vào, tiêu thụ sản phẩm đầu ra. Số lượng doanh nghiệp trong nước tham gia vào chuỗi cung ứng của các tập đoàn đa quốc gia và doanh nghiệp FDI còn hạn chế.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng này, bao gồm năng lực nội tại của phần lớn doanh nghiệp Việt Nam còn yếu, thể chế, chính sách thúc đẩy liên kết doanh nghiệp chưa đủ. Do đó, cần có các giải pháp đồng bộ để thúc đẩy liên kết doanh nghiệp, bao gồm việc tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế, pháp luật, môi trường kinh doanh, xây dựng và phát triển hạ tầng số hiện đại, và chính sách ưu đãi vượt trội về thuế, tiếp cận vốn, bảo lãnh tín dụng.

Các chuyên gia cũng kiến nghị việc cần thiết phải điều chỉnh chính sách thu hút đầu tư nước ngoài theo hướng nâng cao điều kiện ràng buộc về tỷ lệ nội địa hóa và tỷ lệ sản phẩm, dịch vụ được cung cấp bởi các doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam. Nhà nước cần đầu tư và có cơ chế ưu đãi đầu tư xây dựng các khu công nghiệp chuyên biệt cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Cần thúc đẩy hình thành và phát triển các doanh nghiệp tư nhân Việt Nam quy mô lớn đóng vai trò liên kết, quy tụ, dẫn dắt doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nước ở một số ngành, lĩnh vực có thể đem lại vị thế quan trọng của quốc gia trong chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị toàn cầu.

Nghị quyết 68/NQ-TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân đã mở ra nhiều kỳ vọng mới cho sự phát triển của khu vực kinh tế này tại Lâm Đồng. Các doanh nghiệp tư nhân đang kỳ vọng vào những cơ hội mới để chuyển mình mạnh mẽ và trở thành động lực của nền kinh tế.

Trong những năm qua, kinh tế tư nhân tại Lâm Đồng đã có những bước phát triển đáng kể, đóng góp vào sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh. Tuy nhiên, các doanh nghiệp tư nhân vẫn gặp nhiều khó khăn trong quá trình phát triển, đặc biệt là về quy mô và sức cạnh tranh. Một trong những khó khăn lớn nhất của các doanh nghiệp tư nhân tại Lâm Đồng là việc tiếp cận nguồn vốn và đất đai.

Nhiều doanh nghiệp chưa thể tiếp cận được nguồn vốn từ các tổ chức tín dụng, khiến cho hoạt động sản xuất kinh doanh gặp nhiều khó khăn. Tại khu vực Đắk Nông cũ, trong tổng số 4.700 doanh nghiệp hoạt động, mới có khoảng 900 doanh nghiệp được vay vốn từ ngân hàng thương mại. Ông Lê Văn Cường, Giám đốc Doanh nghiệp tư nhân Dịch vụ xanh, xã Cư Jút, cho biết rằng đơn vị của ông vẫn chưa nhận được chính sách hỗ trợ nào từ Nhà nước.

‘Với các chính sách hỗ trợ của Nhà nước, chúng tôi đã đi tìm hiểu nhiều. Nhiều chính sách ban hành, đơn vị cũng làm hồ sơ xin hỗ trợ. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều rào cản’, ông Cường chia sẻ. Để phát triển mạnh mẽ, toàn diện, bản thân các doanh nghiệp trong khối kinh tế tư nhân cần thay đổi, nâng cao giá trị của chính doanh nghiệp mình.

Theo Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Khu vực X Phạm Thanh Tình, các doanh nghiệp cần nâng cao trình độ quản lý, báo cáo tài chính, điều hành, đào tạo lao động. ‘Khi doanh nghiệp làm được như vậy, chúng tôi tin rằng, không cần doanh nghiệp đi vay mà chính các tổ chức tín dụng sẽ tìm đến’, ông Tình khẳng định.

Theo Hiệp hội Doanh nghiệp Lâm Đồng, nguồn vốn, chính sách đất đai là nhựa sống của doanh nghiệp. Vay vốn, có nguồn ổn định sẽ là điều kiện tiên quyết cho bất cứ một doanh nghiệp muốn phát triển bền vững. Để nâng cao năng lực cạnh tranh, các doanh nghiệp tư nhân cần đẩy mạnh đầu tư vào nghiên cứu, đổi mới công nghệ, áp dụng chuyển đổi số và tự động hóa trong sản xuất, quản trị.

Đồng thời, các doanh nghiệp cần chú trọng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Có thể khẳng định, kinh tế tư nhân đang đứng trước cơ hội lớn nhưng cũng đối mặt với không ít thách thức. Để đáp ứng kỳ vọng trở thành động lực tăng trưởng chính của nền kinh tế, khu vực này cần tái cấu trúc, đổi mới sáng tạo và phát triển theo hướng bền vững.