Dự án đường sắt đô thị số 5 của Hà Nội, một trong những dự án trọng điểm, dự kiến sẽ bắt đầu khởi công vào cuối năm nay với tổng mức đầu tư lên tới gần 62.000 tỷ đồng. Mục tiêu của dự án là kết nối khu vực đô thị trung tâm với khu đô thị vệ tinh Hòa Lạc, đồng thời tái cơ cấu giao thông đô thị và giảm thiểu tình trạng ùn tắc giao thông đang ngày càng nghiêm trọng.

Tuyến đường sắt đô thị số 5 có tổng chiều dài khoảng 41,9km, đi qua 9 phường và 10 xã của Hà Nội. Điểm đầu của tuyến đường nằm tại nút giao Văn Cao – Hoàng Hoa Thám (phường Ngọc Hà), trong khi điểm cuối nằm tại khu vực xã Yên Bài. Dự kiến, tuyến đường này sẽ có 21 nhà ga, bao gồm 6 ga ngầm và 15 ga nổi, cùng với 2 khu depot để phục vụ cho việc vận hành và bảo trì.

Mới đây, Ban Quản lý dự án đường sắt đô thị Hà Nội đã phối hợp với UBND xã Quốc Oai tổ chức một hội nghị lấy ý kiến về phương án tuyến, vị trí và công trình theo Dự án đầu tư xây dựng đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến số 5 (Văn Cao – Ngọc Khánh – Láng – Hòa Lạc). Tại hội nghị, các đại biểu đã nhấn mạnh tầm quan trọng của tuyến đường sắt đô thị số 5 trong việc kết nối các khu vực trung tâm Hà Nội với ngoại thành, giúp giảm tải áp lực giao thông trên các tuyến đường bộ hiện hữu, đặc biệt là đại lộ Thăng Long.

Khi tuyến đường vận hành, nó không chỉ giúp giảm thiểu ùn tắc giao thông mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, thu hút đầu tư và tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho các địa phương có tuyến đường chạy qua. Phó Chủ tịch UBND xã Quốc Oai Nguyễn Hữu Sơn đã đề nghị các phòng, ban, ngành của xã phối hợp chặt chẽ với Ban Quản lý dự án đường sắt đô thị Hà Nội để đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án.

Trước đó, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Dương Đức Tuấn đã yêu cầu các sở, ngành thành phố, UBND các xã, phường, đơn vị liên quan khẩn trương và nghiêm túc triển khai thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND Thành phố tại Thông báo số 414/TB-VP ngày 8.7.2025 của Văn phòng UBND Thành phố. Các đơn vị liên quan cần đảm bảo tiến độ khởi công các dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt đô thị khởi công năm 2025, trong đó có tuyến số 5, Văn Cao – Hòa Lạc vào ngày 19.12.2025.

Đồng thời, các đơn vị cần kịp thời tham mưu, đề xuất, báo cáo UBND Thành phố để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc (nếu có), đảm bảo dự án được triển khai theo đúng kế hoạch đã đề ra. Qua đó, thể hiện sự quyết tâm của chính quyền thành phố trong việc hiện thực hóa dự án đường sắt đô thị số 5, góp phần xây dựng một hệ thống giao thông hiện đại, bền vững cho thủ đô Hà Nội.

Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường đã yêu cầu Sở Tài chính khẩn trương đốc thúc nhà đầu tư hoàn thiện hồ sơ đề xuất đầu tư dự án tuyến đường sắt đô thị tốc độ cao nối trung tâm TP.HCM với Cần Giờ theo quy định pháp luật hiện hành. Đồng thời, Sở Tài chính sẽ chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan rà soát các quy định pháp luật về đường sắt, đề xuất về quy trình, thủ tục đầu tư đối với các dự án đường sắt đô thị do nhà đầu tư đề xuất, không sử dụng vốn ngân sách và báo cáo UBND TP.HCM trong tháng 7-2025.

Trước đó, ngày 2-6, Sở Tài chính đã tổ chức cuộc họp với các sở, ban, ngành và nhà đầu tư, bao gồm Tập đoàn Vingroup và Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đường sắt cao tốc VinSpeed về đề xuất đầu tư tuyến đường sắt đô thị tốc độ cao kết nối trung tâm TP.HCM với Cần Giờ. Tại cuộc họp, nhà đầu tư đã đề xuất thực hiện dự án bằng nguồn vốn trực tiếp theo quy định pháp luật về đầu tư.

Sở Tài chính đã đề nghị nhà đầu tư hoàn thiện hồ sơ đề xuất đầu tư dự án và nộp tại Sở Tài chính để có cơ sở xem xét, thẩm định theo quy định. Hiện nay, nhà đầu tư đang hoàn thiện hồ sơ đề xuất đầu tư dự án. Sau khi nhận được hồ sơ, Sở Tài chính sẽ tổ chức thẩm định dự án đầu tư.

Được biết, tuyến đường sắt đô thị kết nối trung tâm đi Cần Giờ (tuyến số 12) có chiều dài 48,7km, điểm đầu tại đường Nguyễn Văn Linh (đoạn giữa nút giao với đường Nguyễn Thị Thập và đường Lý Phục Man), và điểm cuối tại khu đất 39ha tiếp giáp dự án Khu đô thị du lịch lấn biển Cần Giờ.

Hiện nay, nhà đầu tư đang tổ chức khảo sát, lập hồ sơ đề xuất dự án theo chủ trương của thành phố. Quốc hội đã thông qua Luật Đường sắt 2025, bổ sung thêm một số cơ chế, chính sách đặc thù để đầu tư phát triển đường sắt, đường sắt đô thị, trong đó có việc thu hút khối doanh nghiệp tư nhân tham gia đầu tư đường sắt, bao gồm cả đường sắt đô thị.

Như vậy, cùng với các dự án đường sắt và đường sắt đô thị khác tại TP.HCM đang triển khai, tuyến đường sắt đô thị tốc độ cao kết nối trung tâm với Cần Giờ sẽ được áp dụng ngay các cơ chế đặc thù để đẩy nhanh tiến độ dự án.

Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đường sắt cao tốc VinSpeed cho biết đang quyết liệt và đẩy mạnh việc tuyển dụng nhân sự để triển khai dự án đường sắt cao tốc TP.HCM – Cần Giờ và Hà Nội – Quảng Ninh. Với dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam, công ty đang chờ quyết định phê duyệt chủ đầu tư từ phía Chính phủ.

Công ty VinSpeed đang tuyển dụng các vị trí, gồm kỹ sư BIM cao cấp; BIM Manager/trưởng phòng BIM; Technology transfer specialist/chuyên viên cao cấp (chuyển giao công nghệ); technology manager/trưởng phòng công nghệ – railway; kỹ sư xây dựng cao cấp – công trình hầm/cầu; kỹ sư xây dựng cao cấp – railway; kỹ sư cơ điện – hệ thống thông tin tín hiệu đường sắt; Technical manager/trưởng phòng kỹ thuật – railway… để thực hiện các dự án đường sắt cao tốc.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội, ông Dương Đức Tuấn, đã có chỉ đạo khẩn trương triển khai thực hiện các nội dung và nhiệm vụ của các dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt đô thị. Mục tiêu chính là đảm bảo tiến độ khởi công trong năm 2025. Văn phòng UBND thành phố đã ban hành công văn thông báo ý kiến chỉ đạo của ông Tuấn liên quan đến việc kiểm điểm tiến độ triển khai các dự án đường sắt đô thị khởi công năm 2025, được báo cáo bởi Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội vào ngày 11/7/2025.

Theo đó, các sở, ngành, UBND các xã, phường và đơn vị liên quan được yêu cầu khẩn trương và nghiêm túc triển khai thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND thành phố. Cụ thể, tiến độ khởi công cho tuyến số 2, Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo được ấn định vào ngày 10/10/2025 và tuyến số 5, Văn Cao – Hòa Lạc vào ngày 19/12/2025.

Tuyến metro số 2, đoạn Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo, có tổng chiều dài 11,5km, trong đó 8,9km đi ngầm và 2,6km đi trên cao, với 7 ga ngầm và 3 ga trên cao. Dự án này có tổng mức đầu tư gần 35.600 tỷ đồng, tăng hơn 16.000 tỷ đồng so với chủ trương đầu tư được phê duyệt lần đầu năm 2008.

Trong khi đó, tuyến metro số 5 có tổng mức đầu tư hơn 61.900 tỷ đồng và tổng chiều dài dự án là hơn 38km. Tuyến này sẽ đi qua các khu vực Văn Cao – Ngọc Khánh – Đại lộ Thăng Long – Vành đai 4 – Hòa Lạc, với khoảng hơn 6km đi ngầm, khoảng 2km đi trên cao và khoảng 30km đi bằng. Tuyến số 5 có 21 nhà ga, bao gồm 6 ga ngầm và 15 ga nổi.

Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường đã giao Sở Tài chính khẩn trương đôn đốc nhà đầu tư hoàn thiện hồ sơ đề xuất đầu tư dự án tuyến đường sắt đô thị tốc độ cao nối trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh với Cần Giờ theo quy định. Đồng thời, chủ trì, phối hợp với Sở Xây dựng và các đơn vị liên quan rà soát quy định pháp luật có liên quan trong lĩnh vực đường sắt, tham mưu, đề xuất về quy trình, thủ tục đầu tư đối với các dự án đường sắt đô thị do nhà đầu tư đề xuất (không sử dụng vốn ngân sách); báo cáo Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh trong tháng 7/2025.

Trước đó, vào ngày 2/6/2025, Sở Tài chính đã chủ trì buổi làm việc với Sở Xây dựng, Sở Nông nghiệp và Môi trường… cùng Tập đoàn Vingroup và Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đường sắt cao tốc VinSpeed về đề xuất đầu tư tuyến đường sắt đô thị tốc độ cao kết nối trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh với Cần Giờ. Thông qua cuộc họp, sau khi nghe ý kiến của các sở ngành, nhà đầu tư đề xuất thực hiện đầu tư dự án bằng nguồn vốn trực tiếp theo quy định pháp luật về đầu tư.

Sở Tài chính đã đề nghị nhà đầu tư hoàn thiện hồ sơ đề xuất đầu tư dự án và nộp tại Sở Tài chính để có cơ sở xem xét, thẩm định theo quy định. Hiện nay, nhà đầu tư đang hoàn thiện hồ sơ đề xuất đầu tư dự án. Sau khi nhận được hồ sơ, Sở Tài chính sẽ tổ chức thẩm định dự án đầu tư.

Theo quy hoạch, tuyến đường sắt đô thị kết nối trung tâm đi Cần Giờ (tuyến số 12) có chiều dài 48,7km. Điểm đầu tại đường Nguyễn Văn Linh (đoạn giữa nút giao với đường Nguyễn Thị Thập và đường Lý Phục Man), và điểm cuối tại khu đất 39ha tiếp giáp dự án Khu đô thị du lịch lấn biển Cần Giờ. Dự án này được kỳ vọng sẽ góp phần quan trọng vào việc phát triển hệ thống giao thông đô thị của Thành phố Hồ Chí Minh, cũng như thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của khu vực Cần Giờ.

Việc phát triển dự án đường sắt đô thị tốc độ cao nối trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh với Cần Giờ là một phần quan trọng trong kế hoạch phát triển giao thông đô thị của thành phố. Đây là một dự án lớn, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các sở, ban, ngành và nhà đầu tư để đảm bảo tiến độ và chất lượng dự án.

Thành phố Hồ Chí Minh đang nỗ lực phát triển hệ thống giao thông đô thị hiện đại, đồng bộ và bền vững, trong đó có các dự án đường sắt đô thị. Việc triển khai dự án tuyến đường sắt đô thị tốc độ cao nối trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh với Cần Giờ sẽ góp phần giảm thiểu ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội cho khu vực.