Làm đúng luật – cánh cửa mở ra cơ hội phát triển bền vững cho doanh nghiệp nhỏ

Trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng đòi hỏi tính chuyên nghiệp cao, xu hướng “làm đúng luật” không chỉ là yêu cầu bắt buộc mà còn là cơ hội để các doanh nghiệp nhỏ phát triển một cách bài bản, minh bạch và bền vững. Việc xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và chuyên nghiệp là mục tiêu xuyên suốt trong quá trình hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Tuy nhiên, khi các chính sách quản lý mới bắt đầu được đưa vào thực thi, hàng trăm nghìn doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ đang phải đối mặt với những thách thức lớn. Những thách thức này bao gồm chi phí tuân thủ, năng lực vận hành và tâm lý lo ngại bị “siết”. Các chuyên gia nhận định rằng việc “làm đúng luật” với doanh nghiệp nhỏ không hề đơn giản, do các quy định tưởng chừng bình thường với doanh nghiệp lớn lại có thể trở thành gánh nặng với các đơn vị siêu nhỏ.

Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Quốc hội, cho rằng chi phí cho hóa đơn điện tử, phần mềm kế toán, kế toán viên, nộp thuế đầy đủ… có thể chiếm phần lớn trong doanh thu hoặc lợi nhuận vốn đã eo hẹp của các doanh nghiệp nhỏ. Hơn nữa, mức độ hiểu biết và năng lực vận hành của các hộ kinh doanh còn hạn chế, khiến họ e ngại và lo lắng khi phải tuân thủ các quy định mới.

Ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký kiêm Trưởng ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), cũng nhận định rằng các chính sách hiện hành đang có xu hướng ngày càng chặt chẽ hơn, đặc biệt trong các lĩnh vực như thuế, an toàn thực phẩm, phòng cháy chữa cháy… Tuy nhiên, với doanh nghiệp nhỏ, đặc biệt là hộ kinh doanh cá thể, việc tuân thủ các quy định này đặt ra áp lực rất lớn về chi phí, thời gian và năng lực thực hiện.

Mặc dù vậy, các chuyên gia vẫn cho rằng “làm đúng luật” là xu hướng không thể đảo ngược. Chuyển từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp giúp hợp pháp hóa, mở ra cơ hội vay vốn, mở rộng quy mô và tăng độ tin cậy với đối tác. Để biến nỗi lo thành cơ hội, các chính sách cần được thiết kế linh hoạt, lộ trình hợp lý và hệ thống hỗ trợ đủ mạnh.

Cụ thể, ông Phan Đức Hiếu đề xuất cần thiết kế chính sách pháp luật có tính phân loại, phù hợp với quy mô doanh nghiệp, trong đó các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ nên được hưởng cơ chế giảm yêu cầu về hồ sơ, điều kiện hoặc các bước thủ tục hành chính phù hợp năng lực thực hiện. Ông Đậu Anh Tuấn cũng cho rằng việc thực hiện chính sách cần kết hợp cả “lực đẩy” (bắt buộc phải làm) và “lực kéo” (hỗ trợ để muốn làm) như miễn phí phần mềm kế toán, hóa đơn điện tử; cung cấp các khóa đào tạo ngắn ngày; và tư vấn kịp thời từ cơ quan chức năng.

Cuối cùng, TS Nguyễn Quốc Việt, chuyên gia chính sách công Trường đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội), cũng nhấn mạnh rằng Nhà nước cần tiến xa hơn trong việc minh bạch hóa môi trường kinh doanh, loại bỏ các yếu tố “xin-cho”, giảm chi phí ngầm và quan trọng nhất là bảo đảm sự thống nhất giữa quy định trên giấy và thực thi thực tế.

Việc “làm đúng luật” không chỉ giúp các doanh nghiệp nhỏ phát triển bền vững mà còn đóng góp vào sự phát triển lành mạnh của nền kinh tế. Bằng cách tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng và minh bạch, các doanh nghiệp có thể cạnh tranh một cách lành mạnh, từ đó thúc đẩy sự đổi mới và tăng trưởng kinh tế. Để đạt được điều này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, tổ chức và doanh nghiệp trong việc xây dựng và thực thi các chính sách pháp luật phù hợp.

Một số liên kết có thể giúp bạn đọc tìm hiểu thêm về các vấn đề liên quan:

– Thị trường nền tảng hậu Covid-19: Doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ đối mặt với những thách thức gì?

– Chính sách quản lý thuế và hóa đơn điện tử: Có hỗ trợ cho doanh nghiệp nhỏ?

– VCCI đề xuất chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ

Bộ Công Thương đang tích cực hỗ trợ doanh nghiệp trong việc chuyển đổi số và phát triển thương mại điện tử. Mới đây, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã ký ban hành Quyết định số 1970/QĐ-BCT về Kế hoạch hành động của Bộ Công Thương thực hiện Chỉ thị số 18/CT-TTg ngày 18/6/2025 của Thủ tướng Chính phủ. Quyết định này tập trung vào việc thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp xúc tiến thương mại trong và ngoài nước để thúc đẩy hoạt động thương mại năm 2025.

Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) đã tổ chức nhiều chương trình đào tạo và sự kiện liên kết vùng nhằm nâng cao năng lực triển khai thương mại điện tử tại các tỉnh, thành phố. Bộ trưởng yêu cầu Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số chủ trì, phối hợp với các sàn thương mại điện tử, nền tảng kinh doanh trực tuyến lớn trong nước và quốc tế triển khai các chương trình kết nối thương mại điện tử, liên kết vùng trong thương mại điện tử, thương mại điện tử xuyên biên giới.

Ngoài ra, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cũng phát động các chương trình thúc đẩy tiêu dùng hàng Việt và sản phẩm địa phương thông qua các nền tảng thương mại điện tử và mạng xã hội. Một số hoạt động đáng chú ý đã được tổ chức, bao gồm hội nghị ‘Thúc đẩy liên kết vùng trong phát triển thương mại điện tử – Miền Trung vươn xa cùng thương mại điện tử’, ‘Tuần lễ Thương mại điện tử – Go Online’ – hoạt động Thái Nguyên Go Online 2025 – Khóa đào tạo thực chiến chuyên sâu về quảng cáo và bán hàng trên nền tảng số, nền tảng thương mại điện tử.

Trung tâm Phát triển và Công nghệ số (eComDX) cũng đã triển khai nhiều chương trình đào tạo và tập huấn tại các tỉnh thành nhằm nâng cao năng lực cho doanh nghiệp và thanh niên khởi nghiệp trong việc ứng dụng công nghệ số và các công cụ thương mại điện tử tiên tiến. Trong thời gian tới, Trung tâm eComDX sẽ tiếp tục triển khai các khóa đào tạo chuyên sâu, tập trung vào bốn trụ cột: Go Online, Go Export, Go AI, Go Right.

Việc Bộ Công Thương tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số và phát triển thương mại điện tử thể hiện nỗ lực của Chính phủ trong việc thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế số. Với các chương trình đào tạo và sự kiện liên kết vùng, các doanh nghiệp và thanh niên khởi nghiệp có thể nâng cao năng lực và kiến thức cần thiết để tham gia vào thị trường thương mại điện tử một cách hiệu quả.

Để biết thêm thông tin về các chương trình đào tạo và sự kiện của Bộ Công Thương, vui lòng truy cập vào trang web chính thức của Bộ Công Thương hoặc liên hệ với Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số.

Khởi nguồn từ một nỗ lực giúp đỡ gia đình, Alli Cloyd đã tạo ra dòng sản phẩm chăm sóc da True Radiance, với thành phần chính là tallow – mỡ bò. Ban đầu, Cloyd sản xuất các sản phẩm này với mục đích giúp con trai mình vượt qua căn bệnh eczema. “Con trai tôi bị eczema, và các sản phẩm của chúng tôi đã giúp nó cảm thấy tốt hơn nhiều”, cô chia sẻ.

Sự thành công của sản phẩm đã lan rộng khi được chia sẻ với bạn bè và nhận được phản hồi tích cực. Từ đó, True Radiance dần dần phát triển thành một doanh nghiệp nhỏ, cung cấp các sản phẩm chăm sóc da chất lượng cao. Dòng sản phẩm của True Radiance bao gồm kem dưỡng thể, son dưỡng môi và một sản phẩm chuyên dụng giúp chống lại tác động có hại của ánh nắng mặt trời. Cloyd cẩn thận trong việc mô tả sản phẩm cuối cùng do phải tuân thủ các quy định đặt tên, nhưng cô khẳng định rằng nó rất hiệu quả trong việc giúp da phục hồi sau khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.

Một điểm nổi bật của các sản phẩm True Radiance là chúng được làm từ mỡ bò lấy từ các trang trại địa phương và không chứa thêm hương liệu, giúp chúng phù hợp với làn da nhạy cảm. Cloyd cho biết cô có kiến thức về thảo dược và đã từng làm việc trong lĩnh vực CBD. Cô luôn muốn tận dụng những gì thiên nhiên mang lại để chăm sóc sức khỏe và vẻ đẹp của con người một cách tự nhiên và hiệu quả.

Cloyd nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chăm sóc da một cách tốt nhất, cấp ẩm và nuôi dưỡng nó, vì da là cơ quan lớn nhất của cơ thể. “Tôi nghĩ rằng việc chăm sóc da một cách tốt nhất, cấp ẩm và nuôi dưỡng nó là điều rất quan trọng”, Cloyd nói. Qua True Radiance, cô hy vọng mang đến cho người dùng những sản phẩm chăm sóc da chất lượng cao, giúp họ có được làn da khỏe mạnh và rạng rỡ.

Trong bối cảnh kinh tế hiện nay, nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) tại Việt Nam đang gặp khó khăn trong việc duy trì và phát triển hoạt động kinh doanh của mình. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp đã tìm ra hướng đi mới và đạt được thành công nhờ vào việc ứng dụng thương mại điện tử vào hoạt động kinh doanh.

Một trong những ví dụ điển hình là câu chuyện của chị Phan Ngân, 31 tuổi, người đã giúp doanh nghiệp của mình tăng doanh thu lên đến 80% chỉ sau một năm mở thêm mảng bán hàng online. Doanh nghiệp của chị Ngân chuyên phân phối và cung cấp mặt hàng phụ kiện trang trí nhà cửa, trang trí tiệc và quà tặng cao cấp. Trước đây, công ty gặp nhiều khó khăn do sức mua trực tiếp của khách hàng sụt giảm và chi phí thuê mặt bằng ngày càng tăng. Tuy nhiên, sau khi quyết định “lên sàn” thương mại điện tử, doanh nghiệp của chị Ngân đã có được sự “hồi sinh”. Chị Ngân đã chi hàng triệu đồng để học kỹ năng livestream, quảng bá online, ứng dụng AI, giúp doanh nghiệp tăng doanh thu.

Việc ứng dụng công nghệ và kỹ năng mới đã giúp doanh nghiệp của chị Ngân tiếp cận được với nhiều khách hàng hơn và tăng cường khả năng cạnh tranh. Không chỉ doanh nghiệp của chị Ngân, mà còn có hàng nghìn đơn vị, hợp tác xã, hộ kinh doanh tại Việt Nam đã tìm ra hướng tăng trưởng mới sau khi gia nhập kênh thương mại điện tử. Việc ứng dụng thương mại điện tử đã giúp các doanh nghiệp SME mở rộng thị trường, tăng doanh thu và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Theo sách trắng của Bộ Công Thương, tăng trưởng trên thương mại điện tử trong năm 2024 so với năm 2022 là gần 50%, lên tới gần 600.000 tỷ đồng. Tốc độ tăng trưởng ngành tại Việt Nam được xếp vào nhóm 10 quốc gia hàng đầu thế giới. Trước đó, theo khảo sát của Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) năm 2023 trên 6.879 doanh nghiệp, có khoảng 65% doanh nghiệp triển khai bán hàng trên mạng xã hội như Facebook, Zalo, Instagram, TikTok…

Tuy nhiên, việc ứng dụng thương mại điện tử cũng không hề dễ dàng. Các doanh nghiệp cần phải có kỹ năng và kiến thức về công nghệ, cũng như phải đảm bảo thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ với cơ quan quản lý nhà nước và nguyên tắc quản lý của nền tảng. Để tháo gỡ khó khăn, các doanh nghiệp “cắp sách” đi học tại các đơn vị đào tạo hoặc khóa tập huấn của chính sàn thương mại điện tử.

Theo các báo cáo từ Bộ Công Thương và các đơn vị liên quan, mỗi năm có hàng chục nghìn lượt doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ kinh doanh tại Việt Nam tham gia các chương trình đào tạo, tập huấn về thương mại điện tử.

Gần nhất, ngày 17/7, Bộ Công Thương ban hành quyết định về việc thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp xúc tiến thương mại trong và ngoài nước. Theo đó, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số chủ trì, phối hợp với các sàn thương mại điện tử và nền tảng kinh doanh trực tuyến lớn triển khai chương trình kết nối, liên kết vùng, xuyên biên giới nhằm thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm qua kênh trực tuyến.

Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số đã tổ chức nhiều hoạt động nhằm thúc đẩy thương mại điện tử và chuyển đổi số tại các địa phương. Các hội nghị, chương trình đào tạo và sự kiện liên kết vùng đã được triển khai để nâng cao năng lực phát triển thương mại điện tử tại các tỉnh thành. Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử và Công nghệ số (eComDX), hiện triển khai các chương trình đào tạo chuyên sâu hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ vào kinh doanh.

Thời gian tới, đơn vị sẽ thực hiện các khóa chuyên sâu, tập trung bốn trụ cột: GoOnline – tăng hiện diện số; GoExport – kết nối trên sàn xuyên biên giới; GoAI – ứng dụng AI trong marketing; GoRight – cập nhật hệ thống pháp lý.

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang phát triển mạnh mẽ, các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ (DNNVSN) tại Việt Nam đang đóng một vai trò quan trọng trong việc kiến tạo một hệ sinh thái thời trang bền vững. Dựa trên di sản văn hóa và tinh thần sáng tạo của cộng đồng, họ đang góp phần tạo nên một bức tranh sáng tạo mới, phản ánh sự đa dạng và phong phú của văn hóa Việt Nam.

Tại Việt Nam, nền kinh tế sáng tạo đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ. Với chỉ thị số 30/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, ban hành tháng 8/2024, ưu tiên đầu tư vào nguồn nhân lực và công nghệ cho các ngành công nghiệp văn hóa, như thời trang, thủ công mỹ nghệ và thiết kế. Chính phủ đang nỗ lực tạo ra một môi trường hỗ trợ để các DNNVSN có thể phát triển và đóng góp vào nền kinh tế.

Các DNNVSN chiếm khoảng 80% tổng số doanh nghiệp ngành dệt may tại Việt Nam và tạo công ăn việc làm cho hơn ba triệu lao động. Họ hoạt động theo mô hình gia đình hoặc nhóm nhỏ, không sở hữu nhà xưởng quy mô lớn hay ngân sách tiếp thị đáng kể. Tuy nhiên, họ vẫn duy trì được quy mô sản xuất nhỏ, gắn liền với cộng đồng, trong khi vẫn thúc đẩy đổi mới sáng tạo mang tính bền vững và đậm đà bản sắc văn hóa.

Một nghiên cứu gần đây của PGS Donna Cleveland và Nghiên cứu sinh Lâm Hồng Lan thuộc Khoa Truyền thông và Thiết kế, RMIT Việt Nam, đã chỉ ra rằng các DNNVSN đang âm thầm kiến tạo điều mà nhóm nghiên cứu gọi là “vòng tròn thịnh vượng”. Trong đó, bốn trụ cột: kinh tế, văn hóa, môi trường và xã hội không chỉ phát triển song hành mà còn đan xen, kết nối sâu sắc.

Các doanh nghiệp như Linht Handicraft, Kilomet109, Môi Điên, KHAAR và Dòng Dòng đã thể hiện cách mà DNNVSN có thể duy trì được quy mô sản xuất nhỏ, gắn liền với cộng đồng, trong khi vẫn thúc đẩy đổi mới sáng tạo mang tính bền vững và đậm đà bản sắc văn hóa. Tuy nhiên, nghiên cứu cũng nêu bật những rào cản mang tính hệ thống mà các DNNVSN trong lĩnh vực thời trang tại Việt Nam đang phải đối mặt.

Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc mở rộng quy mô do hạn chế về vốn và cơ sở hạ tầng. Để xây dựng một nền kinh tế sáng tạo thịnh vượng, nhóm nghiên cứu đã đề xuất ba định hướng chính sách nhằm hỗ trợ DNNVSN một cách hiệu quả và bền vững. Đó là tăng cường giáo dục thời trang, đầu tư vào không gian công cộng và cải cách hành chính và tài chính.

Nếu được tạo điều kiện và chính sách hỗ trợ phù hợp, DNNVSN hoàn toàn có thể đóng vai trò nòng cốt trong việc hình thành một nền kinh tế sáng tạo đậm đà bản sắc văn hóa tại Việt Nam. Họ phản ánh một xu thế toàn cầu hướng tới sự bền vững và cho thấy tiềm năng của các xưởng may nhỏ, cộng đồng dân tộc thiểu số và những nhà thiết kế trẻ đầy tâm huyết đang cùng nhau xây dựng một hệ sinh thái thời trang mới. Để biết thêm thông tin về nghiên cứu này, vui lòng truy cập https://www.rmit.edu.vn/ .