Cục Thống kê quốc gia Hàn Quốc vừa công bố báo cáo “Kết quả tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2024” vào ngày 1/11/2024. Theo số liệu mới được công bố, tính đến ngày 1/11/2024, Hàn Quốc có tổng cộng 51.810.000 người cư trú tại nước này. So với năm trước, dân số cả nước tăng 30.000 người. Trong đó, số lượng người Hàn Quốc là 49.760.000 người, giảm 80.000 người, trong khi số lượng người nước ngoài thường trú tăng lên 2.040.000 người, tăng 110.000 người.

Đáng chú ý, dân số tại Seoul và hai khu vực lân cận là thành phố Incheon và tỉnh Gyeonggi đạt 26,31 triệu người. Tỷ lệ dân số tại khu vực này chiếm 50,8% tổng dân số cả nước. Khu vực này tiếp tục xu hướng tăng trưởng hàng năm. Ngoài ra, tổng số hộ gia đình trên cả nước được ghi nhận là 27 triệu hộ, tăng 270.000 hộ so với năm trước. Sự gia tăng này chủ yếu đến từ số hộ gia đình có một hoặc hai thành viên.

Một điểm đáng kể khác là số hộ gia đình một thành viên chiếm 36,1% tổng số hộ trên cả nước. Tỷ trọng của các hộ gia đình một hoặc hai thành viên đã liên tục tăng kể từ những năm 2000, hiện chiếm 65,1% tổng số hộ gia đình. Số lượng thành viên trung bình trong một hộ gia đình Hàn Quốc là 2,19 người. Thông tin này cho thấy sự thay đổi trong cấu trúc gia đình tại Hàn Quốc.

Về loại hình nhà ở, 53,9% hộ gia đình đang sinh sống tại các căn hộ chung cư. Ngoài ra, hơn 430.000 hộ đang sống ở nhà dưới tầng hầm, bán hầm hoặc tầng mái. Những thông tin này thể hiện sự đa dạng trong loại hình nhà ở tại Hàn Quốc.

Cuộc điều tra này không phải là cuộc điều tra trực tiếp diễn ra mỗi 5 năm mà dựa trên các dữ liệu hành chính hàng năm. Kết quả cụ thể của cuộc điều tra đã được đăng tải trên trang chủ của Cục Thống kê quốc gia Hàn Quốc. Thông tin chi tiết có thể được tìm thấy tại trang web chính thức của cơ quan này.

Trung Quốc vừa công bố một nỗ lực cấp trung ương quan trọng nhằm đảo ngược cuộc khủng hoảng dân số đang ngày càng trầm trọng. Quyết định này được đưa ra sau khi nước này cho phép các gia đình sinh con thứ ba. Chính phủ Trung Quốc đã thông báo rằng họ sẽ chi trả trợ cấp nuôi con hằng năm ở mức 3.600 nhân dân tệ (tương đương 500 USD) cho mỗi trẻ em sinh từ ngày 1/1/2025 trở đi, cho đến khi trẻ tròn ba tuổi – không phân biệt là con thứ mấy trong gia đình. Trẻ em sinh trước thời điểm trên nhưng vẫn chưa đủ 3 tuổi cũng sẽ được hưởng trợ cấp dựa trên số tháng còn lại.

Đây là lần đầu tiên chính phủ trung ương Trung Quốc ban hành một chương trình trợ cấp nuôi con trên phạm vi toàn quốc. Hơn 20 tỉnh thành trên khắp Trung Quốc đã từng thử nghiệm trợ cấp nuôi con ở nhiều cấp độ địa phương khác nhau. Chính sách này được đưa ra trong bối cảnh dân số Trung Quốc đã suy giảm trong ba năm liên tiếp, năm 2024 giảm 1,39 triệu người, còn 1,4083 tỷ người.

Các mô hình nhân khẩu học của Liên hợp quốc dự đoán rằng dân số Trung Quốc có thể giảm từ khoảng 1,4 tỷ người hiện nay xuống còn 800 triệu người vào năm 2100. Hàng chục năm thực thi nghiêm ngặt chính sách một con không chỉ làm giảm tỷ lệ sinh mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến tư tưởng xã hội và niềm tin vào việc sinh con.

Nhiều chuyên gia cảnh báo rằng đà phục hồi này có thể chỉ là tạm thời và không đồng đều, trong bối cảnh đà tăng trưởng kinh tế chậm chạp, bất ổn gia tăng, chi phí nuôi con cao ngất ngưởng, cạnh tranh khốc liệt và bất bình đẳng giới sâu sắc tiếp tục là những rào cản lớn đối với quyết định sinh con của các cặp vợ chồng.

Tuy nhiên, chính sách này được xem là một bước ngoặt lớn trong việc chuyển tiền trực tiếp đến hộ gia đình và có thể đặt nền tảng cho các hình thức hỗ trợ tài khóa lớn hơn trong tương lai. Trên thực tế, nhiều chính quyền địa phương đã triển khai các khoản trợ cấp nhằm khuyến khích sinh con.

Hiện đã có hơn 20 chính quyền cấp tỉnh tại Trung Quốc thực hiện các chính sách trợ cấp nuôi con. Dân số Trung Quốc không chỉ suy giảm mà còn đang già hóa nhanh chóng, làm dấy lên lo ngại về tương lai của hệ thống lương hưu quốc gia.

Tuổi thọ trung bình của người Nhật Bản tiếp tục duy trì ở mức cao, với phụ nữ Nhật Bản dẫn đầu bảng xếp hạng trong 40 năm liên tiếp. Bộ Y tế và Lao động Nhật Bản vừa công bố báo cáo mới nhất về tuổi thọ trung bình của người dân nước này. Theo đó, tuổi thọ trung bình của phụ nữ Nhật Bản trong năm 2024 là 87,13 tuổi, giảm nhẹ 0,01 tuổi so với năm trước. Trong khi đó, nam giới Nhật Bản có tuổi thọ trung bình là 81,09 tuổi, không thay đổi so với năm trước đó.

Mặc dù giảm nhẹ, nhưng tuổi thọ trung bình của phụ nữ Nhật Bản vẫn giữ vững vị trí đầu bảng trong số các quốc gia và vùng lãnh thổ có thống kê và công bố số liệu tuổi thọ của người dân. Nam giới Nhật Bản có tuổi thọ trung bình xếp thứ 6, sau một số nước như Thụy Điển, Thụy Sĩ, Na Uy… Điều này cho thấy Nhật Bản đang là quốc gia có tuổi thọ trung bình cao nhất thế giới.

Báo cáo của Bộ Y tế và Lao động Nhật Bản cũng chỉ ra rằng, tỷ lệ chết do các bệnh tim mạch đã giảm đáng kể trong những năm gần đây. Tuy nhiên, các ca tử vong do tuổi già sức yếu lại gia tăng nhanh chóng. Điều này cho thấy sự thay đổi trong cơ cấu nguyên nhân tử vong của người dân Nhật Bản.

Đồng thời, tỷ lệ người cao tuổi, từ 65 tuổi trở lên, trong cơ cấu dân số của nước này đã tăng lên mức 30% – cao nhất từ trước đến nay. Người từ 75 tuổi trở lên đang chiếm khoảng 18% tổng dân số. Điều này cho thấy Nhật Bản đang đối mặt với thách thức lớn về già hóa dân số.

Các chuyên gia dự tính, với tốc độ dân số lão hóa và giảm tự nhiên 14 năm liên tiếp như hiện nay, đến năm 2040, tỷ lệ người cao tuổi của Nhật Bản sẽ là khoảng 35% và có thể cao hơn. Chính phủ Nhật Bản đang coi đây là tình trạng khẩn cấp ở cấp độ quốc gia và đang áp dụng nhiều biện pháp đồng bộ để giải quyết.

Nhật Bản đang phải đối mặt với thách thức lớn về già hóa dân số và đang tìm cách giải quyết vấn đề này. Chính phủ Nhật Bản đang nỗ lực để tìm ra các giải pháp phù hợp và hiệu quả để đối phó với tình trạng già hóa dân số và đảm bảo sự phát triển bền vững của đất nước.

Khái niệm đỉnh dân số đề cập đến mức dân số cao nhất mà một nền kinh tế đạt được trước khi bắt đầu giảm. Một dự báo gần đây cho thấy rằng Mỹ, nền kinh tế lớn nhất thế giới, có thể chưa đạt đỉnh dân số trong thế kỷ này, điều này ngụ ý rằng dân số Mỹ sẽ tiếp tục tăng sau năm 2100.

Dữ liệu từ Báo cáo Triển vọng Dân số Thế giới năm 2024 của Liên hợp quốc cung cấp thông tin về thời điểm đạt đỉnh dân số của 40 nền kinh tế trên thế giới. Báo cáo này tính đến các yếu tố như tỷ lệ sinh, tỷ lệ tử vong và dân số nhập cư ròng để đưa ra dự báo. Dự báo cho thấy nhiều quốc gia châu Phi, bao gồm Nigeria, Ethiopia và Cộng hòa Dân chủ Congo, sẽ tiếp tục tăng trưởng dân số trong nhiều thập kỷ tới và đạt đỉnh vào cuối thế kỷ này.

Ngược lại, dân số tại phần lớn các nền kinh tế châu Á và châu Âu đang ổn định hoặc bắt đầu xu hướng giảm. Tại châu Á, nhiều quốc gia đang trải qua quá trình lão hóa dân số nhanh chóng, dẫn đến giảm dân số lao động và tăng áp lực lên hệ thống an sinh xã hội.

Riêng Việt Nam, theo dự báo, sẽ đạt đỉnh dân số khoảng 110 triệu dân vào năm 2049. Thông tin này đặt ra những thách thức và cơ hội cho Việt Nam trong việc quản lý và phát triển nguồn nhân lực, cũng như đảm bảo các dịch vụ xã hội và kinh tế cho dân số tăng. Việc hiểu và nắm bắt được xu hướng dân số sẽ giúp các quốc gia, trong đó có Việt Nam, có thể đưa ra những quyết sách phù hợp để phát triển bền vững trong tương lai.

Các chuyên gia cho rằng, việc quản lý dân số một cách hiệu quả là chìa khóa để đảm bảo sự phát triển bền vững của một quốc gia. Điều này đòi hỏi sự kết hợp giữa các chính sách về dân số, kinh tế, xã hội và môi trường. Tại Việt Nam, việc đầu tư vào giáo dục, y tế và các dịch vụ xã hội khác sẽ giúp nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân và tăng cường khả năng cạnh tranh của nền kinh tế.

Ngoài ra, Việt Nam cũng cần tận dụng cơ hội của dân số vàng, tức là giai đoạn mà tỷ lệ dân số trong độ tuổi lao động cao hơn tỷ lệ dân số phụ thuộc. Đây là cơ hội để Việt Nam tăng cường đầu tư vào giáo dục và đào tạo, nhằm nâng cao kỹ năng và năng suất lao động của lực lượng lao động.

Tuy nhiên, để đạt được những mục tiêu này, Việt Nam cần có những quyết sách phù hợp và hiệu quả để giải quyết các thách thức về dân số. Điều này đòi hỏi sự tham gia tích cực của các cấp chính quyền, tổ chức xã hội và cộng đồng trong việc xây dựng và thực hiện các chính sách về dân số.

Liên hợp quốc cũng đưa ra dự báo về triển vọng dân số thế giới và các giải pháp để giải quyết các thách thức về dân số. Tổ chức này cũng kêu gọi các quốc gia tăng cường hợp tác quốc tế để chia sẻ kinh nghiệm và công nghệ trong việc quản lý dân số.