Từ ngày 1/7, nhiều tên gọi cơ quan thuế và chức danh người có thẩm quyền trong lĩnh vực thuế sẽ được thay đổi để phù hợp với việc tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy cơ quan thuế các cấp. Cục Thuế (Bộ Tài chính) vừa có văn bản hướng dẫn xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước trong các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý thuế.

Cụ thể, tên gọi ‘Chi cục Thuế khu vực’ sẽ được đổi thành ‘Thuế tỉnh, thành phố’, trong khi ‘Đội Thuế cấp huyện’ được đổi thành ‘Thuế cơ sở’. Về chức danh, ‘Chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực’ trở thành ‘Trưởng Thuế tỉnh, thành phố’, và ‘Đội trưởng Đội Thuế cấp huyện’ đổi thành ‘Trưởng Thuế cơ sở’.

Một số chức danh khác như Chi cục trưởng Thuế thương mại điện tử và Chi cục trưởng Thuế doanh nghiệp lớn vẫn giữ nguyên. Cục Thuế yêu cầu các Trưởng Thuế tỉnh, thành phố phổ biến và quán triệt đầy đủ các nội dung phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền chính quyền địa phương hai cấp liên quan đến lĩnh vực thuế và quản lý thuế.

Đáng chú ý, thẩm quyền quyết định xóa nợ thuế đối với doanh nghiệp, hợp tác xã có khoản nợ từ 15 tỷ đồng trở lên sẽ do Bộ trưởng Bộ Tài chính quyết định, theo phân quyền của Thủ tướng Chính phủ. Ngoài ra, các thẩm quyền được phân định cho UBND cấp xã tại Nghị định 125/2025 bao gồm quyết định thành lập Hội đồng tư vấn thuế cấp xã, ban hành quyết định cưỡng chế, phối hợp cấp và thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, hợp tác xã.

Các nội dung sửa đổi, bổ sung để phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp tại Thông tư 40 của Bộ Tài chính. Về Hội đồng tư vấn thuế cấp xã, thành phần của Hội đồng sẽ có sự thay đổi và Trưởng Thuế cơ sở sẽ căn cứ thành phần và danh sách tham gia Hội đồng tư vấn thuế để đề nghị Chủ tịch UBND cấp xã ra quyết định thành lập Hội đồng tư vấn thuế.

Trách nhiệm kiểm tra và tổng hợp báo cáo cũng sẽ được điều chỉnh cho phù hợp với mô hình mới. Thẩm quyền quyết định miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp sẽ được UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ủy quyền cho UBND cấp xã.

Ngành Thuế Việt Nam đã hoàn thành việc triển khai hệ thống tổ chức bộ máy mới, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quá trình tinh gọn và nâng cao hiệu quả hoạt động. Quá trình này không chỉ giúp giảm thiểu số lượng đơn vị cấp cục và cấp chi cục, mà còn giúp giảm đầu mối, tinh giản bộ máy và nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp. Mặc dù vậy, quá trình tổ chức lại bộ máy không tránh khỏi những khó khăn, vướng mắc, đặc biệt là về công tác quản lý thuế, điều kiện làm việc và chế độ chính sách cho công chức.

Toàn ngành Thuế đã đồng lòng, chung sức để đảm bảo việc vận hành theo mô hình tổ chức bộ máy mới tại cơ quan thuế các cấp được triển khai đồng bộ và hiệu quả. Các cơ quan thuế tại tỉnh, thành phố đã thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, cung cấp dịch vụ điện tử hỗ trợ người nộp thuế và xây dựng cơ sở dữ liệu về người nộp thuế. Công tác tuyên truyền hỗ trợ, kiểm tra và phối hợp với chính quyền địa phương trong công tác quản lý thuế cũng được đẩy mạnh.

Tuy nhiên, ngành Thuế cũng gặp phải một số khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức lại bộ máy. Việc di chuyển giữa các địa bàn, phối hợp với chính quyền địa phương trong công tác tổ chức và điều hành thu ngân sách gặp nhiều khó khăn do địa bàn quản lý phức tạp và trải rộng. Cơ sở vật chất, điều kiện làm việc của công chức tại một số trụ sở cũng gặp khó khăn do bị xuống cấp và hư hỏng.

Lãnh đạo Cục Thuế đã chỉ đạo quyết liệt và thống nhất toàn ngành quán triệt phương châm: tổ chức bộ máy phải tinh gọn nhưng không để bộ máy vận hành bị gián đoạn; tinh giản nhân sự nhưng phải tăng hiệu quả làm việc; thay đổi mô hình tổ chức nhưng vẫn giữ vững kỷ cương, trách nhiệm và chất lượng phục vụ. Nhiều cơ quan thuế đã chủ động phối hợp với chính quyền địa phương tạo điều kiện về chỗ ở, cải tạo cơ sở vật chất và bố trí nhà công vụ tại nơi làm việc cho những cán bộ công tác xa.

Song song với việc tổ chức bộ máy, ngành Thuế cũng tiến hành đào tạo, bồi dưỡng lại cán bộ theo vị trí việc làm mới, nâng cao kỹ năng quản lý, sử dụng công nghệ thông tin và tác phong công vụ. Nhờ sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, công cuộc tinh gọn tổ chức của ngành Thuế đã tạo chuyển biến tích cực về chất lượng hoạt động và tạo nền tảng vững chắc cho việc thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ tài chính – ngân sách mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.

Ngành Thuế quản lý đối với 21 khoản thu, sắc thuế; trên 300 loại phí, lệ phí và các khoản thu khác của NSNN. Tổng thu ngân sách hàng năm do ngành thuế quản lý hiện nay đạt trên 1,7 triệu tỷ đồng, chiếm khoảng 87% tổng thu ngân sách nhà nước. Ngành Thuế có đối tượng quản lý rất lớn và đa dạng, gồm trên 1 triệu doanh nghiệp, tổ chức và trên 3,4 triệu hộ, cá nhân kinh doanh.

Trong bối cảnh hiện nay, việc chuyển đổi các hệ thống công nghệ thông tin để đáp ứng mô hình mới, đảm bảo phục vụ người dân và doanh nghiệp không gián đoạn là nhiệm vụ quan trọng. Việc triển khai Nghị quyết số 57/NQ-TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đang được các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam tích cực thực hiện. Mục tiêu là vận hành thông suốt chính quyền địa phương 2 cấp, đồng thời đảm bảo việc chuyển đổi hệ thống thông tin diễn ra suôn sẻ, không gây gián đoạn cho người dân và doanh nghiệp.

Tập đoàn FPT đã thực hiện thành công việc chuyển đổi các hệ thống trọng điểm, bao gồm triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và Trung tâm Phục vụ hành chính công một cấp cho tỉnh Quảng Ninh. Ngoài ra, FPT còn nâng cấp Ứng dụng công dân số cho Thành phố Hồ Chí Minh, giúp phục vụ hiệu quả mô hình chính quyền hai cấp sau sáp nhập. Bên cạnh đó, FPT cũng triển khai hệ thống công nghệ thông tin theo mô hình chính quyền hai cấp và sử dụng mã định danh cá nhân thay cho mã số thuế từ 01/07/2025 cho Bộ Tài chính, Cục Thuế, Kho bạc Nhà nước và các ngân hàng thương mại.

Đặc biệt, từ ngày 1/7, ngành Thuế cần đáp ứng hai trụ cột cải cách lớn là vận hành mô hình tổ chức theo chính quyền địa phương hai cấp và sử dụng mã định danh thay cho mã số thuế. Tập đoàn FPT đã nâng cấp và chuyển đổi các hệ thống công nghệ lớn cho Cục thuế, các ứng dụng cho Bộ Tài chính, Kho bạc Nhà nước và gần 20 Ngân hàng thương mại sử dụng phần mềm phối hợp thu ngân sách nhà nước. Hàng chục triệu dữ liệu đã được chuyển đổi, 100 triệu người nộp thuế được xử lý thông tin một cách nhanh chóng và chính xác.

Ông Phạm Quang Toàn, Trưởng ban Công nghệ, Chuyển đổi số và Tự động hóa, Cục Thuế đánh giá cao nỗ lực của FPT trong việc triển khai hệ thống công nghệ thông tin theo mô hình chính quyền hai cấp và sử dụng mã định danh cá nhân thay cho mã số thuế. Việc này không chỉ giúp giảm áp lực cho cơ quan thuế mà còn mang lại lợi ích thiết thực cho người dân.

FPT cũng phối hợp chặt chẽ với Trung tâm Phục vụ hành chính công, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Quảng Ninh để thiết kế và triển khai mô hình mới. Với sự tham gia của 80 cán bộ kỹ thuật của FPT, hệ thống trạm số hóa tích hợp ví danh tính cá nhân điện tử, Hệ thống lễ tân, xếp hàng trực tuyến quản lý tập trung và Hệ thống Thông tin giải quyết thủ tục hành chính thế hệ mới đã được xây dựng. Hệ thống này không chỉ đáp ứng đầy đủ các nghiệp vụ hành chính công cho người dân và doanh nghiệp tại cấp xã mà còn đảm bảo an toàn và bảo mật cao.

Tại Thành phố Hồ Chí Minh, FPT đã phối hợp với Trung tâm Chuyển đổi số và các sở, ngành liên quan để hoàn thiện việc tái cấu trúc cơ sở dữ liệu địa giới hành chính theo mô hình mới. Việc này bao gồm cập nhật thành công dữ liệu của 300.000 dân cư và 168 đơn vị hành chính, nâng cấp chức năng phản ánh kiến nghị và tích hợp quy trình xử lý liên thông 2 cấp chính quyền.

Ứng dụng công dân số Thành phố Hồ Chí Minh do FPT triển khai tiếp tục là nền tảng duy nhất tích hợp toàn bộ dịch vụ công phục vụ người dân. Ứng dụng này giúp tương tác với người dân theo phân cấp mới, nâng cao trải nghiệm người dùng với chức năng thân thiện, dễ sử dụng. Toàn bộ dữ liệu trên ứng dụng được cập nhật chính xác, an toàn và bảo mật.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã thực hiện việc rà soát và sắp xếp tinh gọn bộ máy theo Nghị quyết 18-NQ/TW. Tập đoàn FPT đã cùng với Cục Công nghệ Thông tin, Ngân hàng Nhà nước xây dựng các kịch bản chuyển đổi chi tiết và phối hợp chuyển đổi dữ liệu trên ba hệ thống chính. Dự án đã hoàn tất đúng tiến độ, đảm bảo vận hành hệ thống ổn định với độ an toàn và bảo mật cao.

Có thể thấy, các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam, đặc biệt là Tập đoàn FPT, đã đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các bộ, ngành, địa phương chuyển đổi hệ thống thông tin, đảm bảo phục vụ người dân và doanh nghiệp không gián đoạn. Những nỗ lực này không chỉ góp phần vào sự phát triển chung của đất nước mà còn mang lại lợi ích thiết thực cho người dân và doanh nghiệp.