Liên minh châu Âu (EU) đang tích cực chuẩn bị để đối mặt với các áp lực thuế quan ngày càng tăng từ Tổng thống Mỹ Donald Trump. Mới đây, sau cuộc điện đàm giữa các nhà đàm phán thương mại châu Âu và Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick, ông Lutnick cho biết vẫn còn nhiều cơ hội để đạt được thỏa thuận thương mại giữa hai bên. Tuy nhiên, với việc Tổng thống Trump công bố áp thuế 30% với hàng nhập khẩu của EU từ ngày 1/8, mối quan ngại về tác động tiêu cực đến nền kinh tế châu Âu ngày càng gia tăng.

Mỹ và EU hiện có mối quan hệ thương mại và đầu tư song phương lớn nhất thế giới, với tổng giao dịch xuyên Đại Tây Dương lên đến 1.960 tỷ USD trong năm ngoái. Tuy nhiên, Tổng thống Trump đã nhiều lần chỉ trích EU về mối quan hệ thương mại mà ông cho là không công bằng. Những bình luận và hành động gần đây của ông Trump đã làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và EU.

Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã đưa ra cảnh báo rằng mức thuế 30% của Mỹ sẽ giáng đòn mạnh hơn vào nền kinh tế eurozone. Trong khi đó, các chuyên gia kinh tế cho rằng EU cần phải chuẩn bị các biện pháp đối phó và củng cố nội lực để ứng phó với áp lực thuế quan đang gia tăng. Hiện tại, EU đã đề xuất giảm thuế ôtô và chuẩn bị các biện pháp đáp trả trị giá 72 tỷ euro đối với hàng hóa Mỹ.

Châu Âu cũng đang tìm cách gia tăng năng lực cạnh tranh toàn diện, không chỉ về kinh tế, thông qua gói ngân sách trị giá 2.000 tỷ euro. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết rằng trải nghiệm qua hàng loạt cuộc khủng hoảng gần đây là nguồn cảm hứng cho bản kế hoạch ngân sách này. Tuy nhiên, gói ngân sách cần sự chấp thuận của tất cả 27 nước thành viên, và dự báo sẽ trải qua một quá trình bàn bạc căng thẳng.

EU đang triển khai chiến lược 4 phần để đối mặt với các áp lực từ Mỹ, bao gồm đàm phán thiện chí với Mỹ, chuẩn bị các biện pháp đối phó, theo dõi tiến độ đàm phán thuế quan của các nước khác với Mỹ, và gia tăng năng lực cạnh tranh toàn diện. Châu Âu đang tìm cách củng cố nội lực và sẵn sàng đối mặt với các áp lực thuế quan từ Mỹ. Với những bước chuẩn bị này, EU hy vọng có thể giảm thiểu tác động tiêu cực từ các biện pháp bảo hộ thương mại của Mỹ và duy trì mối quan hệ thương mại ổn định giữa hai bên.

Một thỏa thuận thương mại toàn diện giữa Mỹ và EU sẽ có ý nghĩa quan trọng đối với kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, với những bất đồng hiện tại về thương mại, đạt được một thỏa thuận không phải là dễ dàng. Trong bối cảnh đó, việc EU chuẩn bị các biện pháp đối phó và tăng cường năng lực cạnh tranh là cần thiết để bảo vệ lợi ích kinh tế của mình.

Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) và Ủy ban châu Âu đang tích cực làm việc để hỗ trợ các nỗ lực của EU trong việc đối mặt với các thách thức thương mại. Mục tiêu của EU là duy trì một hệ thống thương mại quốc tế công bằng và dựa trên luật lệ, đảm bảo rằng tất cả các bên đều có cơ hội tiếp cận thị trường một cách bình đẳng.

Nhượng quyền thương hiệu đang nổi lên như một hình thức xuất khẩu trí tuệ hiệu quả đối với các doanh nghiệp Việt Nam, giúp họ mở rộng hoạt động kinh doanh trên phạm vi toàn cầu. Tuy nhiên, tại Việt Nam, lĩnh vực này vẫn chưa được quan tâm đúng mức. Gần đây, một số doanh nghiệp đã bắt đầu bước ra thị trường thế giới thông qua con đường nhượng quyền.

Tại hội thảo ‘Chiến lược nhượng quyền thương hiệu và mô hình tăng trưởng bền vững’ do Câu lạc bộ doanh nhân 2030 tổ chức tại TP.HCM, hơn 100 lãnh đạo doanh nghiệp đã có cơ hội tìm hiểu về cách đưa thương hiệu Việt ra toàn cầu. Bà Nguyễn Phi Vân, cố vấn cấp cao của Chính phủ về đề án ‘Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia’, chia sẻ về thành công trong việc đàm phán với đối tác Indonesia để nhượng quyền độc quyền cho một thương hiệu cà phê Việt Nam tại Jakarta. Đáng chú ý, phía đối tác đã đồng ý trả phí nhượng quyền lên đến 2 tỉ đồng mà không cần bất kỳ sản phẩm nào được mang sang.

Nhượng quyền không chỉ áp dụng cho lĩnh vực thực phẩm và đồ uống (F&B) hay doanh nghiệp nhỏ, mà có thể áp dụng cho mọi lĩnh vực. Nhiều tập đoàn lớn như P&G, Electrolux, Nestlé, Mango, IKEA… cũng sử dụng mô hình này để mở rộng hoạt động kinh doanh. Thông qua nhượng quyền, giá trị sản phẩm có thể tăng cao gấp 30-70 lần so với nguyên liệu thô, tạo ra dòng tiền ổn định và giúp doanh nghiệp định giá cao hơn và bền vững hơn.

Các nguồn thu từ nhượng quyền bao gồm phí nhượng quyền ban đầu, phí sử dụng thương hiệu hằng tháng, đóng góp quỹ quảng cáo, phí tuyển dụng và đào tạo, phí sử dụng nền tảng số, lợi nhuận từ cung cấp nguyên vật liệu và hàng hóa… Thông qua các nguồn thu này, doanh nghiệp có thể tạo ra một mô hình kinh doanh bền vững và đa dạng.

Một ví dụ điển hình về lợi thế của nhượng quyền là câu chuyện của cặp vợ chồng khởi nghiệp với món bánh truyền thống của Malaysia. Sau khi được đào tạo, họ đã xây dựng thành công chuỗi hơn 1.000 xe bán hàng di động. Hay như anh Lý Tấn Tài, đồng sáng lập Phúc Tea, đã khởi nghiệp với mô hình ‘siêu siêu nhỏ’ và phát triển thành chuỗi 157 cửa hàng, 55 đối tác nhượng quyền sau khi tham gia chương trình Go Global và học chiến lược nhượng quyền.

Chuyên gia Nguyễn Phi Vân khuyến nghị doanh nghiệp muốn nhượng quyền bài bản cần thử nghiệm, hoàn thiện mô hình, đóng gói quy trình và đào tạo. Đồng thời, xây dựng nền tảng hỗ trợ toàn diện về vận hành, marketing, chuỗi cung ứng, tài chính, pháp lý và quản trị số, trước khi mở rộng trong nước rồi ra quốc tế.

Mới đây, Câu lạc bộ Doanh nhân 2030 đã ra mắt chương trình ‘Go Global 2025 – Khai mở vận hội ngàn năm’, nhằm kết nối doanh nghiệp Việt cùng những cơ hội quốc tế chất lượng cao, cập nhật tư duy chiến lược và đổi mới tư duy lãnh đạo. Nhượng quyền là một trong những kiến thức được chú trọng trong chương trình này.

Các doanh nghiệp Việt Nam có cơ hội lớn để phát triển thông qua nhượng quyền thương hiệu. Theo dữ liệu từ Tổng cục Thống kê, năm 2024 và nửa đầu 2025, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) chiếm đa số trong tổng giá trị xuất khẩu (70-74%), trong khi khối doanh nghiệp Việt góp chưa tới một nửa. Nếu doanh nghiệp Việt biết cách phát triển theo chuỗi giá trị thay vì chăm chăm xuất khẩu nguyên liệu thô, cơ hội thành công có thể cao hơn rất nhiều.

Ông Nguyễn Anh Hùng, tổng giám đốc CBV Group, nhận định đây là thời điểm vàng để các doanh nghiệp nắm bắt thời cơ, nhất là khi Chính phủ ngày càng quan tâm đến lĩnh vực kinh tế tư nhân. Kinh tế tư nhân đang có tín hiệu tích cực từ làn sóng khởi sự kinh doanh. 6 tháng đầu năm, cả nước có 91.186 doanh nghiệp mới thành lập, phản ánh xu hướng khởi sự kinh doanh đang diễn ra mạnh mẽ trên phạm vi toàn quốc.