Một nghiên cứu gần đây đã đưa ra cảnh báo về chất tạo ngọt nhân tạo erythritol, thường được sử dụng trong các sản phẩm ăn kiêng, có thể gây tổn thương hàng rào máu não – một cơ chế bảo vệ quan trọng giúp ngăn chặn các chất độc hại xâm nhập vào não. Các nhà nghiên cứu từ Đại học Colorado (Mỹ) đã tiến hành thí nghiệm trên tế bào của hàng rào máu não và phát hiện ra rằng erythritol có thể kích hoạt phản ứng stress oxy hóa, làm suy giảm cơ chế phòng vệ tự nhiên chống oxy hóa của cơ thể.

Các kết quả cho thấy erythritol làm giảm sản xuất nitric oxide, một chất giúp giãn mạch máu, và tăng endothelin-1, một chất làm co mạch. Điều này có thể dẫn đến các mạch máu bị co thắt kéo dài, một dấu hiệu nguy hiểm của đột quỵ thiếu máu não. Ngoài ra, erythritol còn ngăn cản cơ chế tự bảo vệ của cơ thể bằng cách cản trở quá trình tiết ra chất tiêu sợi huyết để làm tan cục máu.

Trước đó, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng người tiêu thụ nhiều erythritol có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch, bao gồm nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Một nghiên cứu quy mô lớn đã ghi nhận rằng những người có nồng độ erythritol trong máu cao nhất có nguy cơ gặp biến cố tim mạch nghiêm trọng cao gấp đôi so với người có mức thấp hơn.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng lưu ý rằng nghiên cứu mới chủ yếu được thực hiện trên tế bào trong phòng thí nghiệm và chưa phản ánh toàn diện môi trường sinh học trong cơ thể người. Do đó, cần thêm các nghiên cứu sâu hơn để xác định rõ mức độ ảnh hưởng thực tế.

Erythritol được phân loại là ‘đường rượu’ và không nằm trong danh sách chất tạo ngọt nhân tạo bị Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo hạn chế. Tuy nhiên, những kết quả mới đặt ra câu hỏi quan trọng về việc liệu việc dùng chất tạo ngọt này thường xuyên có làm tổn hại đến sức khỏe tim mạch và hàng rào bảo vệ não một cách âm thầm?

Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng chất tạo ngọt erythritol, thường được sử dụng trong các sản phẩm ít calo và đồ uống dành cho người ăn kiêng, có thể gây tổn thương mạch máu và tăng nguy cơ đột quỵ, đau tim. Erythritol được quảng cáo là chứa ít calo nhưng có vị ngọt tương tự như đường, thường được sử dụng trong các sản phẩm như nước ngọt, bánh, ngũ cốc với nhãn ‘ít calo’, ‘không calo’, ‘dành cho người ăn kiêng’…

Các nhà nghiên cứu tại Đại học Colorado, Mỹ, đã phát hiện ra rằng erythritol có thể gây hại cho mạch máu và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Trong thí nghiệm, các tế bào mạch máu não của người tiếp xúc với dung dịch chứa 30g erythritol, tương đương với lượng có trong các loại nước ngọt dành cho người ăn kiêng. Chỉ trong vòng 3 giờ, các tế bào mạch máu sản xuất ít oxit nitric, hợp chất giúp giãn mạch máu, và sản sinh nhiều endothelin-1, loại protein có tác dụng làm co mạch máu.

Ngoài ra, các tế bào mạch máu não tiếp xúc với erythritol cũng sản sinh nhiều gốc tự do, gây căng thẳng oxy hóa, viêm nhiễm. Quá trình sản xuất hợp chất t-PA giúp phá vỡ cục máu đông của tế bào mạch máu cũng giảm đáng kể sau khi tiếp xúc với erythritol. Tác giả chính của nghiên cứu, chuyên gia Auburn Berry, cho hay: ‘Nhìn chung, nghiên cứu của chúng tôi chỉ ra rằng tiêu thụ chất tạo ngọt erythritol có thể khiến mạch máu bị co thắt nhiều hơn và làm giảm khả năng phá vỡ cục máu đông. Điều này có thể làm tăng đáng kể nguy cơ mắc đau tim, đột quỵ’.

Giáo sư Christopher DeSouza, đồng tác giả của nghiên cứu, cũng cảnh báo rằng những người tiêu thụ nhiều khẩu phần erythritol mỗi ngày có thể có nguy cơ gặp các vấn đề sức khỏe tim mạch cao hơn. Các nghiên cứu khác cũng đã chỉ ra rằng tiêu thụ erythritol có thể khiến tiểu cầu của những người tham gia trở nên dính hơn, tăng nguy cơ hình thành cục máu đông. Một nghiên cứu khác trên hơn 4.000 người trưởng thành cũng cho thấy những người có nồng độ erythritol trong máu cao có nguy cơ bị đau tim hoặc đột quỵ cao hơn.

Tiến sĩ Stanley Hazan, chuyên gia về y học tim mạch dự phòng tại Cleveland Clinic, nhận xét: ‘Điều này thực sự đáng lo ngại. Đặc biệt là khi erythritol được sử dụng làm chất phụ gia trong nhiều thực phẩm đóng gói khác nhau. Tiêu thụ quá nhiều các loại thực phẩm chứa erythritol có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe tim mạch, đặc biệt là ở những người vốn đã mắc sẵn bệnh lý nền’. Để biết thêm thông tin về các sản phẩm chứa erythritol và cách sử dụng an toàn, bạn có thể tham khảo Cleveland Clinic hoặc các nguồn thông tin y tế uy tín khác.