Trong thời gian gần đây, hàng loạt trường hợp tử vong đột ngột do đột quỵ và các bệnh lý tim mạch đã gây ra nhiều tiếc thương cho gia đình và bạn bè. Mới đây nhất, Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT, nguyên Chủ tịch FPT Software Hoàng Nam Tiến đã ra đi ở tuổi 56 vì đột quỵ và ngừng tim. Trước đó, nhà quay phim Vương Khánh Trần Linh cũng qua đời ở tuổi 43 do nhồi máu cơ tim cấp. Ca sĩ Hà Lan Phương mất đột ngột vì nhồi máu cơ tim và tắc nghẽn động mạch khi mới 48 tuổi. Nghệ sĩ Chí Tài cũng qua đời vì đột quỵ não năm 2020, khi ông 62 tuổi. Những trường hợp này là lời cảnh báo về nguy cơ đột quỵ và các bệnh lý tim mạch đang ngày càng gia tăng.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các báo cáo nghiên cứu quốc tế, bệnh mạch vành (Ischemic Heart Disease – IHD) chiếm khoảng 15,85% tổng số ca tử vong toàn cầu, trong khi đột quỵ (Stroke) chiếm khoảng 10,91%. Đặc biệt, nguy cơ tử vong do những bệnh này tăng dần theo độ tuổi, nhưng cũng không hiếm gặp ở người trẻ nếu có yếu tố nguy cơ tiềm ẩn.

Mạch máu là hệ thống vận tải sống còn, mang máu giàu oxy và dưỡng chất đến não, tim, thận và các cơ quan. Khi xảy ra đột quỵ hoặc ngừng tim, máu ngừng chảy đến não chỉ trong vài phút sẽ khiến hàng triệu tế bào thần kinh chết đi. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) cho biết mỗi phút trì hoãn điều trị trong đột quỵ thiếu máu, khoảng 1,9 triệu neuron não bị mất. Sau mỗi giờ không được can thiệp, não mất khoảng 120 triệu neuron và 830 tỷ synapse, tương đương với 3,6 năm lão hóa não.

Các chuyên gia y tế đã chỉ ra một số yếu tố ảnh hưởng xấu đến sức khỏe mạch máu như huyết áp cao, rối loạn mỡ máu, hút thuốc, uống rượu thường xuyên, stress kéo dài, ít vận động và di truyền. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe mạch máu, chúng ta cần thực hiện các biện pháp sau:

Đầu tiên, hãy duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh. Một chế độ ăn giàu rau xanh, trái cây, hạt nguyên cám, cá béo, sử dụng dầu olive, dầu từ quả bơ hay các loại chất béo không bão hòa đơn sẽ giúp cải thiện sức khỏe mạch máu. Hạn chế ăn thực phẩm quá mặn, quá ngọt, thịt đỏ và thức ăn chiên rán.

Thứ hai, hãy vận động đều đặn. Tập thể dục ít nhất 150 phút mỗi tuần để giảm huyết áp, cải thiện lưu thông máu và duy trì độ đàn hồi của thành mạch.

Thứ ba, tránh hoàn toàn thuốc lá và khói thuốc. Hút thuốc lá hoặc hít phải khói thuốc đều làm co thắt mạch máu và phá hủy lớp nội mạc, làm tăng nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim.

Thứ tư, quản lý stress. Stress mãn tính kích thích tiết hormone cortisol, dẫn đến viêm, tăng huyết áp và rối loạn mỡ máu. Các biện pháp đơn giản như thiền định, yoga, hít thở sâu, ngủ đủ giấc và dành thời gian thư giãn ngoài thiên nhiên có thể giúp cân bằng lại hệ thần kinh và bảo vệ thành mạch.

Cuối cùng, hãy theo dõi thường xuyên các chỉ số nguy cơ. Để duy trì sức khỏe mạch máu lâu dài, cần thường xuyên kiểm tra và giữ các chỉ số ở mức lý tưởng, bao gồm huyết áp, LDL cholesterol, đường huyết lúc đói và chỉ số BMI.

Nhìn chung, trong nhịp sống hiện đại, con người thường ít dành thời gian chăm sóc bản thân. Vì vậy, mỗi người hãy chú ý đến sức khỏe của mình, thực hiện các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ mạch máu và ngăn ngừa các bệnh lý tim mạch. Điều này sẽ giúp chúng ta giảm thiểu nguy cơ đột quỵ và các bệnh tim mạch, đồng thời duy trì một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc.

Thành tựu đột phá trong lĩnh vực tim mạch tại Bệnh viện FV

Bệnh viện FV vừa đạt được một thành tựu quan trọng trong lĩnh vực tim mạch khi thực hiện thành công hai ca can thiệp mạch vành đầu tiên tại Việt Nam sử dụng công nghệ phá vôi lòng mạch bằng sóng xung siêu âm, hay còn gọi là Intravascular Lithotripsy (IVL). Công nghệ này đánh dấu một bước đột phá trong điều trị các tổn thương vôi hóa nặng ở lòng mạch vành, vốn dĩ không thể xử lý được bằng các phương pháp truyền thống.

Ứng dụng công nghệ IVL trong điều trị tim mạch

Theo TS.BS. Hồ Minh Tuấn, Trưởng khoa Tim mạch & Tim mạch can thiệp Bệnh viện FV, công nghệ IVL cho phép các bác sĩ xử lý các ca bệnh mạch vành bị vôi hóa nặng mà trước đây thường phải tiến hành phẫu thuật mổ hở hoặc chấp nhận nguy cơ tái hẹp sau can thiệp. Hai trường hợp đầu tiên áp dụng công nghệ này là một bệnh nhân nữ 67 tuổi và một bệnh nhân nữ 89 tuổi, cả hai đều có triệu chứng vôi hóa mạch vành nặng.

Trường hợp đầu tiên, bệnh nhân đã đặt stent mạch vành vài năm trước nhưng do mạch bị vôi hóa quá nặng, stent không thể nở hết, dẫn đến tình trạng hẹp tái phát. Sau khi sử dụng bóng IVL, tổn thương được mở ra hoàn toàn, stent nở tối ưu, và máu lưu thông tốt. Trường hợp thứ hai, bệnh nhân 89 tuổi bị hẹp nặng thân chung mạch vành trái, khu vực nuôi đến 70% khối lượng tim. Các bác sĩ tại FV đã kết hợp sử dụng công nghệ RotaPro để phá lớp vôi bề mặt, sau đó dùng công nghệ IVL để phá sâu vào phần canxi dưới lớp nội mạc. Kết quả kiểm tra cho thấy lòng mạch đã thông thoáng, không còn tồn lưu vôi hóa.

Lợi ích của công nghệ IVL

Theo TS.BS. Hồ Minh Tuấn, kỹ thuật IVL không chỉ tạo ra bước tiến kỹ thuật trong can thiệp tim mạch tại Việt Nam mà còn giúp nâng cao đáng kể mức độ an toàn cho người bệnh. So với các phương pháp truyền thống, IVL cho thấy khả năng xử lý hiệu quả các mảng vôi hóa cứng đầu mà không gây tổn thương mô lành, hạn chế tối đa biến chứng trong và sau thủ thuật.

Vai trò của IVL trong bối cảnh dân số già hóa

Công nghệ IVL sẽ đóng vai trò quan trọng trong bối cảnh dân số Việt Nam đang già hóa nhanh và tỷ lệ mắc các bệnh lý mạn tính đang gia tăng. Phá vôi mạch vành bằng sóng xung siêu âm chính là giải pháp hiệu quả để xử lý các ca bệnh vốn trước đây thường phải chuyển sang mổ hở hoặc chấp nhận nguy cơ tái hẹp sau can thiệp.

Khoa Tim mạch & Tim mạch Can thiệp, Bệnh viện FV, tiếp tục tiên phong ứng dụng các kỹ thuật tiên tiến trong điều trị các bệnh lý tim mạch, mang lại cơ hội điều trị cho bệnh nhân Việt Nam với chi phí hợp lý.